Kriptografi, bir diğer adı ile kriptoloji olarak bilinmektedir. Okunabilir şekildeki veriyi anlaşılamayacak hale getirmede kullanılan popüler bir yöntemdir. Kriptografi, matematiksel yöntemleri kapsar. Amacı, önemli bilgilerin güvenliğini ve gizliliğini sağlamaktır. Bu sayede bir bilginin iletimi sırasında ve saklama sürecinde meydana gelebilecek aktif saldırılar önlenmiş olur.
Kriptografik Sistemlerin Esasları
Kriptografik sistemler, bilgi güvenliğini sağlamak için bir araya gelen küçük yöntemler bütünlüğü olarak ifade edilir. Söz konusu yöntemler yapılarına göre 3’e ayrılır:
- Anahtarsız şifreleme
- Gizli anahtarlı şifreleme
- Açık anahtarlı şifreleme
Kriptografik Protokoller
Kriptografi normalde yalnızca bilgi saklama ve aktarma sorunlarına güvenli bir çözüm olarak nitelendirilir. Ancak bu eşsiz şifreleme yöntemi sadece bunlardan ibaret değildir. Kriptografinin elektronik imza, elektronik para ve elektronik seçim gibi farklı kullanım alanları mevcuttur. Bu sorunlara çözüm üreten protokoller, şifreleme sistemlerinin yanında kriptolojinin temel taşları olarak sayılabilecek yöntemler kullanılır. Bu yöntemlerden bazıları şunlardır:
- Sır Paylaşımı
- Sıfır Bilgi Kanıtları
- Kör İmzalar
Kriptografi Teknikleri
Finansal sistemler çok hassas olduğu için güçlü bir güvenlik ve gizlilik gerektirir. Günümüzde dijital ödemelerin büyük bir kısmında kriptografiden yararlanılıyor. Elbette farklı sektörlerde de bu yöntemden sıklıkla faydalanılmaktadır. Sık kullanılan başlıca kriptografi teknikleri şunlardır:
- Plaintext: Orijinal, düz metin anlamına gelir.
- Ciphertext: Şifrelenmiş metinleri kapsar.
- Cipher: Düz metni, şifrelenmiş metne çeviren algoritmadır.
- Encipher (encrypt): Düz metni şifrelenmiş metne çevirme manasını taşır.
- Decipher (decrypt): Şifreli metinden düz metni kurtarma.
- Kriptografi: Güçlü şifreleme yöntemidir.
- Kriptanaliz: Şifre ya da anahtar kullanmadan kod kırma, deşifre etme yöntemidir.
- Kriptoloji: Kriptografi prensiplerinin tamamını ifade eder.
Tarihçiler, kriptoloji biliminin eski Mısır zamanlarına kadar dayandığını dile getiriyor. Ayrıca gizli kodların yazılı dil geliştirildikten hemen sonra geliştiğinin altını çiziyor. İnternet, USB bellekler ve sabit diskler gibi depolama araçlarında şifreleme işlemleri her geçen gün yaygınlaşıyor. Hem bireyler hem de şirketler özel verilerini korumak adına daha gelişmiş teknolojilere ihtiyaç duyuyor. İşte kriptografi, tam da bu noktada devreye giriyor. Kriptografi, yüksek gizlilik ve güvenlik özellikleriyle en gelişmiş şifreleme yöntemlerinden biri olarak nitelendiriliyor.
