Facebook Libra Nedir?
Teknik incelemeye göre, “Libra, milyarlarca insanı güçlendiren basit bir küresel para birimi ve finansal altyapıdır.” Libra’nın beş temel bileşeni / özelliği vardır:
- Güvenli, ölçeklenebilir ve güvenilir bir blok zinciri üzerine inşa edilmiştir.
- Bir varlık rezervi ile desteklenen bir stabilcoindir.
- Bağımsız Libra Derneği tarafından yönetilmektedir.
- LibraBFT konsensüs mekanizmasını kullanır.
- Akıllı sözleşme kodlaması “Move” programlama dili ile yapılır.
Facebook, 2020’nin ilk yarısında lansmandan önce Libra Derneği’nde 100 üyeye sahip olmayı hedeflemekte idi. Nihai karar verme yetkisi dernekte yatıyor. Birliğin tüm üyeleri diğer Kurucu Üyelerle aynı taahhütlere, ayrıcalıklara ve mali yükümlülüklere sahip olacaktır. Tüm akranlar eşit yönetişim gücüne sahip olacak. Facebook, Libra ile etkileşime girmek için kullanılacak “Calibra” adlı bir dijital cüzdan oluşturdu. Kullanıcılar Calibra’yı kullanarak akıllı telefonlarından Libra gönderebilecekler. Calibra cüzdanınıza para göndermek için Facebook, MasterCard, Visa, PayPal ve Stripe gibi ortak ödeme sağlayıcıları listesinden seçim yapmanıza izin verecektir.
Libra Blok Zinciri
Libra blok zinciri, geleneksel anlamda gerçekten bir blok zinciri değildir. Facebook ekibi, aşağıdaki gereksinimleri karşılaması için zincirlerini sıfırdan kodlamaya karar verdi:
- Milyarlarca hesaba ölçekleme yeteneğine sahip olmalıdır. Bu, yüksek işlem hacmi, düşük gecikme süresi ve verimli, yüksek kapasiteli bir depolama sistemi gerektirir.
- Fonların ve finansal verilerin güvenliğini sağlamak için son derece güvenli olmalıdır.
- Libra ekosisteminin yönetişimine ve finansal hizmetlerde gelecekteki yeniliklere güç verebilmesi için esnek olmalıdır.
Blockchain, aşağıdaki kategorilere ayrılabilir:
- İzinsiz
- İzinli (özel)
Bitcoin ve Ethereum, izinsiz bir zincir örneğidir. Herkes bazı ASIC’ler satın alabilir ve bu ekosistemlerin herhangi birinde madenci olabilir. Bununla birlikte, Ripple izinli bir ağdır, çünkü herkes ağlarının bir parçası olamaz. Yalnızca incelenen bankalar veya finans kuruluşları ağın bir parçası olabilir.
İzinsiz blok zincirleri oldukça merkezsizdir. Aancak çok sayıda düğüme sahip oldukları için çok daha yavaştırlar. İzin verilen blok zincirleri daha hızlıdır, ancak izinsiz muadilleri kadar merkeziyetsiz değildir.
Libra, Libra Derneği’nin ilgilenmesiyle, izinli bir blok zinciri olarak başlayacak. Amaçları, sonunda izinsiz bir zincir haline gelmektir. Ancak, bunu yapmadan önce aşılması gereken birkaç engel olduğunu kabul ediyorlar. Şu an itibariyle, “izinsiz bir ağ aracılığıyla dünya genelinde milyarlarca insanı ve işlemi desteklemek için gereken ölçek, istikrar ve güvenliği” kaldırabilecek kanıtlanmış bir çözüm yok. Libra Derneği, izinli durumdan izinsiz duruma geçişi uygulama yollarını araştırmak için Libra topluluğu ile yakın bir şekilde çalışacaktır. Bu araştırma, Libra’nın piyasaya sürülmesinden sonraki beş yıl içinde başlayacak.
Libra’nın Blok Zinciri Teknik Olarak Bir Blok Zinciri Mi?
Bir blok zinciri, zaman damgalı veriler içeren bir dizi bloktur ve her blok kriptografik olarak diğerine bağlanır. Blok içindeki veriler kriptografik olarak güvende tutulur. Bitcoin ve Ethereum’daki madenciler işlem verilerini toplar ve bunları bloklara koyar ve Proof of work fikir birliği mekanizması aracılığıyla bunları blok zincirine ekler .
Libra, mimarisinde çekirdek veri yapısı olarak bloklara sahip olmayarak bunu tamamen değiştirir. Bunun yerine, sistemleri “merkezi olmayan, programlanabilir bir veritabanı” olarak tanımlandı. Libra’daki işlemler, Merkle Trees’te saklanacak bir dizi (sürekli artan tam sayılarla numaralandırılmış) oluşturacaktır.
Libra’da, Merkle Trees’nin kökü, normal bir blok zincirindeki blok karmasına benzer bir kimlik doğrulayıcı değerine sahip olacaktır . İşlemin doğrulayıcısı, önceki işlemin doğrulayıcısına bağlı olacaktır.
İşlem Yapısı ve Ücretler
Tipik bir Libra işlemi aşağıdaki bileşenlere sahiptir:
- İşlem gönderenin hesap adresi.
- İşlemi imzalamak için kullanılan özel anahtara karşılık gelen genel anahtar.
- İşlemi bağımsız değişkenlerle birlikte yürütmek için Move’da kodlanmış bir komut dosyası (gerekirse).
- İşlemle ilgili gaz fiyatı veya ücretler.
- İşlemin gaz limiti. Bu, işlemin durmadan önce tüketebileceği maksimum gaz miktarıdır.
- Gönderenin LibraAccount.T kaynağındaki sıra numarasına eşit olması gereken işaretsiz bir tamsayı. Bu işlem gerçekleştirildikten sonra sıra numarası bir artırılır.
Libra, Ethereum gibi , bir gaz modeli üzerinde çalışır. Yukarıda açıklandığı gibi, her bir işlem ve akıllı sözleşme işlemi gaza mal olur. Akıllı sözleşme ne kadar karmaşıksa, o kadar fazla gaz tüketecektir. Tüketilen gaz miktarı, daha sonra gönderen tarafından ödenmesi gereken gaz fiyatına bağlı olarak Libra’ya dönüştürülecektir. Her akıllı sözleşmenin kendisiyle ilgili bir gaz limiti vardır. Sözleşme, ilişkili tüm gaz tüketilene kadar devam edecek, ardından duracak ve önceki aşamasına geri dönecektir.
Model, benimsenmeyi artırmak için muhtemelen Ethereum’a benzer hale getirildi . Ethereum dünyadaki en popüler akıllı sözleşme olduğundan, geliştiriciler benzerlik nedeniyle Libra’nın sistemini görece kolaylıkla kullanabilecekler. Libra ayrıca “düşük ücretler” vaat ediyor.
Stablecoin Özellikleri
Libra, gerçek varlıkların rezervi olan Libra Rezervi tarafından desteklenen bir stabilcoindir. Varlıklar, “istikrarlı ve saygın merkez bankalarından alınan para birimleri cinsinden banka mevduatları ve kısa vadeli devlet tahvilleri gibi düşük dalgalanmalı varlıkların bir koleksiyonu” olacaktır. Öyleyse, Facebook’un neden bir stablecoin yapısı seçtiğini ve nasıl çalıştığını anlayalım.
Sağlam bir para birimi aşağıdaki üç rolü yerine getirmelidir:
- Değişim ortamı
- Hesap birimi
- Değer deposu
Kriptolar bir değişim aracı olarak harika bir iş çıkarırken, ani bir şekilde düştüğünde bir hesap birimi ve değer deposu gibidir. Sebep? Yeterince kararlı olmamasıdır. Son derece değişken bir şeye sahipseniz, ona bir değer deposu olarak güvenebilir misiniz?
Zor kazandığınız paranızı, 24 saat içinde mevcut değerinin yarısı kadar değerde olabilecek bir varlığa güvenle yatırmak ister misiniz?
Kripto para birimlerinin oynaklığından dolayı karşılaştığımız sorunlar nelerdir ve stabilcoinlerin temel avantajları nelerdir?
- Traderlar kârlarını elde etmek için bu oynaklıktan yararlanırken, gerçek şu ki, gözlerini ekrandan ayırdıklarında tüm paralarını hızla kaybedebilirler. Bu kripto-kripto borsalarının çoğu fiat fonlarını desteklemiyor, bu yüzden yatırımcıların kârlarını el değmeden tutabilecekleri bir stablecoin’e sahip olmak gerekiyor.
- Kripto para birimleri, zamana dayalı sözleşmeler için ideal değildir. Birisi bir yıl içinde meydana gelen bir olaya 1 BTC bahse girerse, kendilerini iki büyük riske maruz bırakıyor demektir. Birincisi, olay hiç gerçekleşmeyebilir ve ikinci olarak, BTC’nin değeri o zaman düşebilir. Bu dalgalanma, uygun bir risk değerlendirmesi yapmayı son derece zorlaştırır.
- Son olarak, yaygın ana akım benimsemeye sahip olmak için, stabilcoinler bu rolü üstlenecek en iyi para birimi biçimi olabilir. Facebook’un Libra’nın bir stabilcoin olmasını istemesinin en önemli nedeni tartışmasız budur. Benimsemeyi artırmak ve “küresel bir para birimi” haline gelmek için Libra bir stabilcoin haline geldi.
