Nesnelerin interneti ile birlikte artık her cihaz ve makine birbiri ile olağanüstü bir şekilde iletişim kurmaya ve verimliliklerini arttırmaya başladı. Bu iletişim şehirlere ve diğer bağlantılı sektörlere de yansımış durumda. Bu alanda oldukça güzel projeler ortaya çıkmaya başladı. Bunlardan bir tanesi de Fantom.
Kısaca Fantom (FTM), “akıllı şehirler için sinir sistemi” için, akıllı sözleşme platformu oluşturmaya çalışan oldukça iddialı bir proje.
Gelişmiş Yönlendirilmiş Döngüsel Grafik (DAG) teknolojisini kullanan bu proje, çok az bir maliyetle, neredeyse sonsuz ölçeklenebilirlik ve anında işlemler sağlamayı amaçlamaktadır. Ayrıca güvenli, güvenli akıllı sözleşme yürütme özelliğine sahip yüksek performanslı bir sanal makine üzerinde çalışmaktadır.
Bugün bu rehberimizde Coinbilgi olarak sizlere en yalın halinde bu projeyi anlatacağız.
Fantom Nedir?
Fantom , akıllı şehirleri ve onu oluşturan tüm hizmetleri güçlendirmek için kullanılabilecek DAG tabanlı bir platform oluşturan, dağıtılmış defter teknolojisi ürünüdür.
Fantom, ultra yüksek hızlı ve yüksek performanslı bir platform olarak, gelişen akıllı şehirler için BT altyapısının omurgası olabileceğine inanıyor. Saniyede 300.000 işlem gerçekleştirme hedefi ve birden fazla hizmet sağlayıcı arasında iletişim kurma yeteneği ile Fantom, büyük miktarda veriyi güvenli bir şekilde depolamanın çözüm olduğuna inanıyor.
Bunu, akıllı şehir veri odaklı akıllı sözleşmeler ve dApp’in benimsenmesi için paydaşlar için erişilebilir hale getirerek başarmayı umuyor. Fantom ekibi, platformun kamu hizmetleri, akıllı ev sistemleri, sağlık hizmetleri, eğitim, trafik yönetimi, kaynak yönetimi ve çevresel sürdürülebilirlik projeleri dahil olmak üzere çok çeşitli sektörlerde kullanılmasını öngörüyor.
Fantom DeFi
Fantom’un esnekliğinin bir kanıtı olarak, ekip hızla dönmeyi ve Fantom DeFi‘yi yetenekli hale getirmeyi başardı. Fantom, tüm kullanıcılar için hepsi bir arada DeFi paketi olmayı vaat ediyor. Fantom’un EVM uyumlu Blockchain’i, kullanıcılara dijital varlıkları doğrudan cüzdanlarından basma, ticaret yapma, ödünç verme ve ödünç alma yeteneği veriyor. Ve tüm bunlar sıfıra yakın ücretler ve anında işlemlerle geliyor. Bu herkes için DeFi demek.
Fantom’un Opera ana ağı, DAG tabanlı Lachesis konsensüs protokolü kullanılarak oluşturuldu böylelikle EVM uyumlu akıllı sözleşmeleri destekliyor. Bu, Fantom kullanıcılarının ağ üzerinde akıllı sözleşmeler yürütmesine olanak tanır ve DeFi’yi Fantom’da ideal hale getirir.
Gerçekten de Fantom ana ağı, onu çok çeşitli uygulamalar için ideal kılan özelliklere sahip durumda.
DeFi uygulamaları açısından Fantom şu anda aşağıdakileri destekliyor:
- Liquid stake: DeFi uygulamaları için teminat olarak stake edilen FTM tokenlerini kullanın. Tüm FTM delegasyonları, Fantom ekosistemi içinde haldedir.
- fMin: Fantom’da kripto para birimleri, ulusal para birimleri ve emtialar dahil düzinelerce sentetik varlığı basabilirsiniz .
- fLend: Elde tutulan FTM’ye erişimi kaybetmeden ticaret yapmak ve faiz kazanmak için dijital varlıkları ödünç verin ve ödünç alın.
- fTrade: Fantom tabanlı dijital varlıkların ticaretini cüzdandan çıkmadan yapın. Bu, tamamen gözetimsiz ve merkezi olmayan bir AMM değişimi sağlar.
Fantom, DeFi ve ticaret için üstün bir çözüm sunmak için oldukça çalışmışa benziyor. Fantom, kullanılan DAG teknolojisi sayesinde diğer birçok DeFi platformundan üstündür. Fantom, 2 saniyenin altında kesinlik sağlayan kısa onay süresinden ve düşük ücretlerinden yararlanıyor.
Fantom’un Arkasındaki Teknoloji
Fantom’un mimarisinde, her bir katmanın farklı sorumlulukları yerine getirdiği üç katmana ayrılmış bir protokol vardır. Bunlar Opera Çekirdek Katmanı, Opera Ware Katmanı ve Uygulama katmanıdır.
Bu katmanların her birine ve genel olarak Fantom protokolü için ne yaptıklarına gelin daha yakından bakalım.
OPERA Çekirdek Katmanı
Bu, alt katmandır ve Lachesis Protokolü’ndeki Node’lar arasında fikir birliğini sağlama sorumluluğuna sahiptir. Ayrıca olayların yaratılmasından da sorumludur. İşlemleri onaylamak için bir DAG kullanır ve DAG teknolojisinin kullanımı sayesinde Node’lar bunları eşzamansız olarak işleyebilir.
İşlenen her işlem, bir Blockchain’in işlemleri kaydetme şekline benzer şekilde ağdaki her düğüme kaydedilir. Aradaki fark, DAG teknolojisi ile verilerin her bir düğümde kaydedilmesi gerekmemesidir.
Bunun yerine ağ, işlemleri doğrulamak için bir tanık Node adı verilen ikinci bir Node türü kullanır. Bu tanık Node’ları, ağdaki Node’lar tarafından tutulan verilerin geçerliliğini kontrol etmekten sorumludur. Tanık Node’ları, doğrulama Node’larını seçmek için Temsilci Teminat Kanıtı fikir birliği yöntemine bağlıdır.
OPERA Ware Katmanı
OPERA Ware katmanı, protokolün ortasında yer alır ve platformda ödül, ödeme düzenleme ve “Hikaye Verisi” yazma gibi işlevleri yürütmek üzere tasarlanmıştır.
OPERA Uygulama Katmanı
En üstte, geliştiricilerin dApp’lerinin OPERA Ware katmanıyla arayüz oluşturmasına izin vermek için kullanacakları genel kullanıma açık API’leri barındıran OPERA Uygulama katmanı bulunur. Özellikle en ilginç bir etkileşim, Fantom’un “Hikaye Verileri” olarak adlandırdığı şeyle olacaktır.
Hikaye Verileri, geçmiş işlemlerin izlenmesinin sınırlı olduğu Ethereum’un aksine, Fantom’un tüm geçmiş işlemlerin izlenmesine izin verme yöntemidir. Fantom’da her işlem ve akıllı sözleşme yürütme, işlemleri izleme işlevlerinde kullanılan Hikaye Verileri adlı küçük bir veri parçasını depolar.
Bu, tedarik zinciri yönetimi veya sağlık sektörü gibi, belirsiz veri kayıtlarının gerekli olduğu belirli sektörlerde inanılmaz derecede değerli bir işlevdir.
Lachesis Konsensüs
Lachesis konsensüs, DAG tabanlı bir asenkron Bizans Hata Toleranslı (aBFT) konsensüs algoritmasıdır. Klasik, Nakamoto ve hatta pratik Bizans Hata Toleransı üzerinde birçok iyileştirme sunar. Bizans Hata Toleranslıdır, aynı zamanda lidersiz ve asenkrondur.
Lachesis ile, uygulamayı oluşturmak için kullanılan programlama dilinden bağımsız olarak herhangi bir uygulamaya konsensüs sağlanabilir. Bu, geliştiricilerin, durum makinesi çoğaltmasını işlemek için Lachesis’i entegre ederken uygulama mantığının oluşturulmasına odaklanma konusunda özgür olmasını sağlar.
Lachesis, diğer Lachesis Node’larına bağlanabilir ve herkesin aynı komutları aynı sırayla işlemesini garanti eder. Bu, DAG aBFT konsensüsü ve eşler arası ağ iletişimi kullanılarak gerçekleştirilir.
Lachesis Nasıl Çalışır?
Lachesis’te her Node, işlemleri içeren olay bloklarından oluşan yerel bir DAG depolar. DAG, her Node için bağımsız olarak olayların son sırasını hesaplamak için olaylar arasındaki önce-olur ilişkisini kullanabilir. Bir kez yapıldıktan sonra olay blokları onaylanmış ve onaylanmamış bloklara bölünür. Son 2-3 kareden herhangi bir blok onaylanmış sayılırken, yeni bloklar onaylanmamıştır.
Konsensüs, her bir olay grubuna bir blok dendiği, onaylanmış olay blokları gruplarıyla sonuçlanır. Son zinciri oluşturan nihai bloklar, her Node için bağımsız olarak olay bloklarından hesaplanır.
Özellikle, diğer fikir birliği mekanizmalarının aksine, Lachesis Node’ları birbirlerine bloklar göndermez. Bunun yerine olayları Node’lar arasında senkronize etmeye odaklanırlar. Ağın somut durumuna oy vermek yerine, Node periyodik olarak gözlemledikleri olayları ve işlemleri akranlarıyla paylaşırlar.
Bu aynı zamanda Lachesis’in mevcut herhangi bir seçimde yeni olayları kullanmadığı anlamına gelir. Bunun yerine, aynı anda 2-3 önceki sanal seçimlerdeki etkinliklere oy vermek için yeni etkinlikler kullanılır. Bu, aynı olay farklı seçimlerde yeniden kullanıldığından, daha az sayıda oluşturulan fikir birliği mesajına yol açar. Bu, Lachesis’in daha kısa bir kesinlik süresi ve daha küçük bir iletişim yükü elde etmesini sağlar.
StakeDag
StakeDag, lidersiz bir asenkron sistemde pratik BFT’ye ulaşmak için katılımcıların payını doğrulama gücü olarak kullanan bir yeniliktir. StakeDag protokolü, son olay bloklarının daha güvenilir bir şekilde sıralanmasıyla hızlı bir fikir birliği elde etmek için DAG üzerinde katman atamasını kullanmak için Lachesis protokolünü genişletir.
StakeDag’ın faydaları iki yönlüdür:
- StakeDag protokolü adildir çünkü her düğümün yeni bir olay bloğu oluşturmak için eşit şansı vardır.
- PoW, PoS ve dPoS’tan daha az güvenlik açığına sahiptir
Yerel Token FTM Hakkında
FTM token, Fantom tanık Node’larını stake etmek ve ödüllendirmek için kullanılan bir ERC-20 token’dı. Ağın birlikte çalışabilirliğini geliştirmek için oluşturulan BEP-2 ve Xar Ağı sürümleri de vardı. Aralık 2019’da ana ağ yayınlandığında, diğer token’ların yerel Opera FTM token’ına dönüştürülmesine izin vermek için bir köprü oluşturuldu. Buna rağmen Binance, yerel FTM tokeni için cüzdan entegrasyonunu kısa süre önce (1 Mart 2021) tamamladı. Binance ayrıca hem ERC-20 hem de Bep-2 FTM tokenlerini desteklemeye devam ediyor.
Fantom, ICO’larını Haziran 2018’de düzenledi ve toplam 3.175.000.000 FTM ile token arzının %40’ını sattı. ICO fiyatı 0.04306 dolardı ve ekip ICO’da 39.650.000 dolar topladı.
Maalesef, tokenlerin fiilen çıkarılması birkaç ay sürdü ve o zamana kadar (Ekim 2018) piyasa, ayı bölgesinin derinliklerine girdi, bu da 0.02 dolar seviyesinde veya ICO fiyatının yarısı civarında bir başlangıç fiyatına yol açtı.
Ve kripto para birimleri de ayı piyasasının ortasında olduğu için, fiyat oradan aşağıya doğru yöneldi ve sonunda 4 Şubat 2019’da tüm zamanların en düşük seviyesi olan 0.003105 dolara ulaştı.
Takip eden 18 ay boyunca token için çok az hareket oldu, ancak 2021’de aya yükselmek için kripto para piyasalarının geri kalanına katıldı. 1 Ocak 2021’den 10 Mart 2021’e kadar FTM token’ın fiyatı 0.017293 dolardan 0.4904 dolara çıktı. Devamında, tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 0,8717 doları gördü.
Fantom’un Arkasındaki Ekip
Fantom’un arkasındaki ekip, ilk günlerinden beri bazı değişikliklerden geçti ve teknik ekip 12 platform geliştiricisi ile birlikte yola devam ediyor. Ek olarak, çeşitli bölgelerden yönetim personeli, topluluk sosyal yardım üyeleri, pazarlama üyeleri ve direktörleri var.
Fantom’un kurucusu Dr. Ahn Byung, Doktora derecesine sahiptir. bilgisayar bilimi alanında uzmandır ve aynı zamanda Kore Gıda Teknolojisi Derneği’nin de başkanıdır. Dr. Ahn, Fortune dergisine katkıda bulunan bir yazardır ve Güney Kore’nin başlıca ticari medya kuruluşlarında sık sık yayınlanmaktadır.
Fantom’da CEO rolünü üstlenmek, akıllı sözleşme geliştiricisi olarak blockchain alanında birkaç yıllık deneyime sahip olan Michael Kong. Ayrıca Bilgi İşlem Sorumlusu olarak görevine devam etmiştir. Fantom’a katılmadan önce, Blockchain inkübatörü Block8’in Baş Teknoloji Sorumlusuydu. Ayrıca ilk Solidity kod çözücülerinden birini ve akıllı sözleşmelerdeki güvenlik açıkları için ilk dedektörlerden birini yaptı.
Fantom’da ayrıca, Yearn Finance’in geliştiricisi olarak iyi bilinen DeFi mimarı Andre Cronje de çok dikkat çekicidir.
Ekibin geri kalanı, finans, kriptografi, iş geliştirme, yazılım mühendisliği ve mimarlık ve diğer ilgili disiplinler dahil olmak üzere çeşitli disiplinlerden oldukça başarılı, motive edilmiş ve deneyimli üyelerden oluşmaktadır.
