Kripto para dünyası çok geniş bir alan. Elbette bu alanda kullanılan kendine özgü birçok terim bulunuyor. Kripto dünyasına yeni adım atmışsanız ve hisse senedi piyasasında işlem yapıyorsanız veya Forex’te günlük alım satım uyguluyorsanız karşınıza size tanıdık gelmeyen pek çok alım satım terimi çıkacaktır. FOMO, ROI, ATH, HODL.. Ve daha birçoğu. Peki tüm bunlar ne anlama geliyor? Kendine has bir dile sahip olan bu alanda, ilk kez duyduğunuz bu yeni terimleri öğrenmek biraz zorlayıcı olabilir. Fakat finans piyasalarında neler olup bittiği anlamak isterseniz bu terimler işinize oldukça yarayacaktır. İşte alım satım esnasında işinize yarayacak bu terimler, üzerinde durmanız gereken bir durum olabilir.
Ancak kolayı var. Sizler için hazırladığımız bu rehber yazımızda merak ettiğiniz ve sık sık karşılaştığınız en önemli alım satım terimlerinin bazılarını toparladık.
1. Yatırım Getirisi (ROI)
ROI, özellikle bir yatırımın geri dönüşünü satın alma maliyetiyle ilişkili olarak değerlendirir. Bu, ROI hesaplamasının basitçe geri dönüşün (net kar) toplam edinim maliyetlerine (net maliyet) bölünmesi anlamına gelir. Yüzde değerini elde etmek için sonuç 100 ile çarpılabilir.
Doğal olarak, yüksek bir ROI değeri, yatırımın karlı olduğunu gösterirken, negatif bir ROI, getirinin maliyetlerden daha düşük olduğu anlamına gelir. ROI’nin hesaplanması aşağıdaki denkleme dayanmaktadır:
ROI = (Mevcut Değer – Toplam Maliyet) / Toplam Maliyet
Alternatif olarak şu şekilde de yazılabilir:
YG = Net Kar / Net Maliyet
2. Korku, Belirsizlik ve Şüphe (FUD)
“Korku, belirsizlik ve şüphe” (FUD) ifadesi, bir işletme, başlangıç veya kripto para birimi projesi hakkında şüpheli veya yanlış bilgi yayma eylemini tanımlar . Bu terim ayrıca, kötü haberler çıktığında veya piyasa güçlü bir düşüş eğilimi gösterdiğinde tüccarlar ve yatırımcılar arasında yayılan bir dizi olumsuz duyguyu tanımlamak için de kullanılır.
FUD’nin geleneksel anlamı, belirli bir şirketin rakipleri hakkında olumsuz bilgilerin yayılmasını içeren kötü niyetli bir pazarlama stratejisiyle ilgilidir ve nihai amacı onların güvenilirliğini zayıflatmaktır. Buradaki fikir, rakip işletmelerin ürün veya hizmetleri hakkında olumsuz görüş ve spekülasyonlar davet etmektir, böylece müşteriler bunlara olan güvenini kaybettirir.
FUD, etik olmayan bir uygulama olarak görülse de, iş dünyasında oldukça sık görülmektedir. Birçok yerleşik şirket, müşterilerini elde tutmanın veya daha fazla pazar payı elde etmenin bir yolu olarak rakipleri hakkında FUD yaymaya çalışır. Örneğin, büyük bir şirket, pazardaki alternatiflerle ilgili şüpheli verileri yayarak müşterileri kendi ürünleri dışındaki ürünleri seçmekten caydırabilir.
3. Gelişmeleri Kaçırma Korkusu (FOMO)
Finansal piyasalar ve ticaret bağlamında, FOMO, bir tüccar veya yatırımcının potansiyel olarak kârlı bir yatırımı veya alım satım fırsatını kaçırarak hissettiği korkuyu ifade eder. FOMO hissi, bir varlığın nispeten kısa bir süre içinde önemli ölçüde değer kazanması durumunda özellikle yaygındır. Bu, bir bireyin (ve bir bütün olarak piyasa topluluğunun) mantık ve akıl yürütme yerine duyguya (kaçırma korkusu) dayalı piyasa kararları verme potansiyeline sahiptir. Disiplinsiz perakende yatırımcısı için özellikle tehlikelidir, çünkü çoğu zaman aşırı fiyatlı bir varlığın alım satımının çok daha büyük mali kayıp risklerine yol açtığı bir duruma yol açabilir.
4. Kullanıcılar İçin Güvenli Varlık Fonu (SAFU)
Planlanmamış bir bakım sırasında Binance CEO’su Changpeng Zhao (CZ), kullanıcılara tweet attı:
Para Güvende
Bundan sonra, kullanıcıların fonlarının aslında güvenli olduğunun farkında olmalarını sağlamak için “Fonlar güvende” ifadesi CZ tarafından düzenli olarak kullanıldı.
Daha sonra 19 Mayıs 2018’de ” Bizonacci ” adlı bir içerik oluşturucu , youtube’a ” Funds Are Safu ” başlıklı bir video yükledi . Video hızla yayıldı ve viral bir hâl aldı. “Fonlar güvende” ifadesi artık kullanılmıyordu ve bunun yerine topluluk “Fonlar Safu” ifadesini kullanmaya başladı. Buna yanıt olarak Binance de, işlem komisyonlarının %10’u ile fonlanan bir acil durum sigorta fonu olan Kullanıcılar İçin Güvenli Varlık Fonu’nu (Secure Asset Fund for Users – SAFU) kurmuştur. Bu fonlar ayrı bir soğuk cüzdanda tutulur.
5. Tüm Zamanların En Yüksek Değeri (ATH)
2017’nin sonundaki boğa koşusunda, birçok kripto para birimi yeni Tüm Zamanların En Yüksek rekorunu kırdı ve Bitcoin Aralık ortasında yeni bir ATH belirledi. Her kripto para borsasının Bitcoin için farklı bir ATH değeri vardır.
ATH değeri, belirli bir varlığın satılabileceği teorik maksimum fiyatı temsil eder ve aynı zamanda o dönemde başka bir traderin o varlık için ödemek istediği maksimum fiyatı temsil eder.
ATH’nin tersi, bir varlığın işlem gördüğü en düşük fiyat noktasına atıfta bulunmak için kullanılan, tipik olarak yalnızca bir varlık listelendikten ve borsada işlem görmeye başladıktan sonra kaydedilen “Tüm Zamanların En Düşük” (ATL) değeridir.
6. Tüm Zamanların En Düşük Değeri (ATL)
Bir kripto varlıkta Tüm Zamanların En Düşük Değerinin aşılması, Tüm Zamanların En Yüksek Değerinin aşılmasına benzer etkiler yaratabilir. Ancak gerçekleşen bu etkiler elbette ters yönde olacaktır. Önceki ATL aşıldığında birçok stop emri tetiklenebilir ve bu da keskin bir düşüşe neden olabilir.
Tüm Zamanların En Düşük Değerinin altında bir fiyat geçmişi var olmadığından piyasa değeri düşmeye devam ederek alt sınırı gitgide daha da aşağıya çekebilir. Fiyat düşüşünün duracağı mantıklı noktalar bulunmadığından böyle zamanlarda alım yapmak fazlaca risk teşkil etmektedir.
