Dijital para birimi, fiziksel biçimde değil, yalnızca dijital veya elektronik biçimde kullanılabilen bir para birimi biçimidir. Buna dijital para, elektronik para, elektronik para birimi veya siber nakit de denir. Bu yazımızda Dijital Para Nedir? Kripto Para ve Sanal Para ile Farkları Nelerdir? gibi sorularınıza cevap bulabilirsiniz.
Dijital Para İle İlgili Temel Noktalar
- Dijital para birimleri, yalnızca elektronik biçimde mevcut olduklarından, yalnızca bilgisayarlar veya cep telefonlarıyla erişilebilen para birimleridir.
- Dijital para birimleri aracı gerektirmediğinden, genellikle para birimleri ticareti için en ucuz ve uygun yöntemdir.
- Tüm kripto para birimleri dijital para birimleridir, ancak tüm dijital para birimleri kripto değildir.
- Dijital para birimleri istikrarlıdır ve piyasalarda işlem görürken, kripto para birimleri fiyat hareketinde tüketici duyarlılığı ve psikolojik tetikleyiciler yoluyla alınıp satılır.
Dijital Para Birimi Anlamak
Dijital para birimleri soyuttur ve yalnızca internete veya belirlenmiş ağlara bağlı bilgisayarlar veya elektronik cüzdanlar kullanılarak sahip olunabilir ve işlem yapılabilir. Buna karşılık, banknotlar ve basılan madeni paralar gibi fiziksel para birimleri somuttur ve işlemler yalnızca fiziksel mülkiyeti olan sahipleri tarafından mümkündür.
Herhangi bir standart para birimi gibi, dijital para birimleri mal satın almak ve hizmetler için ödeme yapmak için kullanılabilir. Ancak aynı zamanda oyun siteleri, kumar portalları veya sosyal ağlar gibi belirli çevrimiçi topluluklar arasında sınırlı kullanımları da bulabilirler.
Dijital para birimleri, fiziksel para birimi gibi kendine özgü birçok özelliğe sahiptir. Buna ek olarak desteklenen cihazlara ve ağlara bağlandıklarında sınırlar arasında ödeme yapmak için sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilebilen anlık işlemlere izin verir.
Örneğin, bir Amerikalının, dijital para biriminde işlem yapmak için gerekli olan aynı ağa bağlı olması koşuluyla, Singapur’da ikamet eden uzak bir karşı tarafa dijital para birimi cinsinden ödeme yapması mümkündür.
Dijital para birimleri çok sayıda avantaj sunar. Dijital para birimlerindeki ödemeler, herhangi bir aracıya ihtiyaç duymadan doğrudan işlem yapan taraflar arasında yapıldığından, işlemler genellikle anlık ve düşük maliyetlidir. Bu durum kullanıcılar için çok büyük bir avantaj sağlar. Ayrıca bankaları veya takas kurumlarını içeren geleneksel ödeme yöntemlerine kıyasla çok daha iyidir. Dijital para bazlı elektronik işlemler de işlemlerde gerekli kayıt tutma ve şeffaflığı sağlar.
Dijital, Sanal ve Kripto Para Birimleri Ne Anlama Geliyor?
Birçok varyantta bulundukları için dijital para birimleri, sanal para birimleri ve kripto para birimlerinin bir üst kümesi olarak kabul edilebilir.
Bir ülkenin merkez bankası tarafından düzenlenmiş biçimde verilirse, buna “Merkez Bankası Dijital Para Birimi (CBDC)” denir. CBDC yalnızca kavramsal biçimde var olsa da, İngiltere, İsveç ve Uruguay, yerel fiat para birimlerinin dijital bir versiyonunu başlatmayı planlayan ülkelerden birkaçıdır.
Düzenlenmiş CBDC ile birlikte, bir dijital para birimi de düzenlenmemiş bir biçimde mevcut olabilir. İkinci durumda, sanal para birimi olarak adlandırılmaya hak kazanır. Merkezi bir düzenleyici tarafından kontrol edilmek yerine para geliştiricilerinin, kurucu organizasyonun veya tanımlanmış ağ protokolünün kontrolü altında olabilir. Bu tür sanal para birimlerinin örnekleri arasında kripto para birimleri ve kupon veya ödül bağlantılı para sistemleri bulunur.
Kripto para birimleri düzenlenmemiş olduğundan, sanal para birimleri olarak da kabul edilirler.
Bir kripto para birimi, işlemleri güvence altına almak ve doğrulamak ve yeni para birimlerinin oluşturulmasını yönetmek ve kontrol etmek için kriptografi kullanan başka bir dijital para birimi biçimidir. Bitcoin ve Ethereum en popüler kripto para birimleridir.
Esasen, hem sanal para birimleri hem de kripto para birimleri dijital para birimleri olarak kabul edilir.
Dijital Paranın Sanal Para ve Kripto Paradan Farkları
Dijital Para Birimleri: Yalnızca dijital veya elektronik biçimde bulunan düzenlenmiş veya düzenlenmemiş para birimi.
Dijital paralar ile gerçekleştirilen işlemler kullanıcılar tarafından gerçek kimlikleri ile yapılabilmektedir. Dolayısıyla işlemler gizli değildir. Kripto paralar ile işlem yapılırken ise kişisel bilgilere ihtiyaç duyulmakta ve bu bilgiler herhangi bir otorite ile paylaşılmaktadır. Dolayısıyla kripto para ile gerçekleştirilen işlemler gizlidir. Dijital para işlemleri, kripto paralara kıyasla siber saldırılara karşı oldukça zayıf ve manipülasyonlara açık iken blockchain tabanlı kripto para birimleri bahse konu saldırılara karşı çok daha güçlü ve güvenlidir.
Sanal Para Birimler: Geliştiricileri, kurucu kuruluş veya tanımlı ağ protokolü tarafından kontrol edilen, düzenlenmemiş bir dijital para birimi. Sanal para birimi, blockchain ağı içinde bulunan kripto paraları da içeren dijital para birimi grubunun bir alt kümesi olarak kabul edilir. Normal paradan farklı olarak, sanal para birimi bir güven sistemine dayanır ve bir merkez bankası veya başka bir bankacılık düzenleyici otorite tarafından düzenlenemez. Değerlerini, kripto para birimlerinde madencilik veya dayanak varlığın desteği gibi temel mekanizmaya dayanarak alırlar.
Kripto Para Birimi: İşlemleri güvence altına almak ve doğrulamak ve ayrıca yeni para birimlerinin oluşturulmasını yönetmek ve kontrol etmek için kriptografi kullanan sanal para birimi. Kripto para, fiziksel bir varlığı olmayan ve menkul kıymetleri ya da euro, dolar ve diğerleri gibi ülkelerin para birimlerine benzemeyen, merkeziyetsiz dijital paradır.
Sadece çevrimiçi olarak mevcuttur ve bir değişim aracı olarak tasarlanmıştır. Anlık işlemlere izin verir ve herhangi bir yere sınırsız para transfer edilebilir. İşlemleri güvenli hale getirmek ve doğrulamak veya yeni kripto paraların yaratılmasını kontrol etmek için şifreleme kullanır.
