LayerZero, farklı blokzincirleri arasında etkileşim sağlayan bir OmniChain protokolüdür. Farklı blokzinciri ağları arasında iletişim ve veri transferi sağlamak için bir katman olarak çalışır. Basitçe söylemek gerekirse, Layerzero, farklı blokzincirleri arasında köprü görevi görerek, bunların iletişim kurmasını ve veri alışverişinde bulunmasını sağlar. Protokol, modüler ve ölçeklenebilir olacak şekilde tasarlanmıştır ve farklı blok zinciri ağlarının ihtiyaçlarına uyum sağlayabilen esnek bir mimariye sahiptir. LayerZero, geliştiricilerin protokolü projelerine entegre etmelerini kolaylaştırmak için bir dizi araç ve kaynak da sunar. Bu kaynaklar arasında yazılım geliştirme kiti (SDK’lar), kütüphaneler ve geliştiricilerin interoperabilite uygulamaları oluşturmalarına yardımcı olabilecek diğer araçlar bulunur.
LayerZero’yu daha iyi anlamak için onu çalışma disiplini olan “Interoperability (Birlikte çalışabilirlik)” mantığını anlamamız gerekir.
“Interoperability” ismiyle de anlaşılacağı üzere, tüm blok zincirlerinin bir arada çalışabilmesini sağlayan bir teknolojidir. Bu teknolojinin amacı, blok zincirleri arasında iletişim kurarak veri transferini güvenli ve sorunsuz bir şekilde gerçekleştirmektir. Yani interoperability teknolojisi, blok zincirlerinin birbirleriyle iletişim kurabilmesine olanak tanır ve veri alışverişini kolaylaştırır.
LayerZero ayrıca yapılandırılabilir bir kullanıcı arayüzü sunar. Bu arayüz, uç noktaları (endpoint) kullanarak aktarım yapar. Yani, bir X zinciri bir Y zinciri ile iletişim kurmak istediğinde, bu uç noktaları kullanır ve LayerZero, bu zincirler arasındaki uç noktaları sağlar. Ancak, uç noktalar tek başına bu işlevi yerine getirmez. LayerZero, bu işlevi yerine getirmek için Oracle ve ReLayer teknolojilerini kullanır.
Yukardaki görsel LayerZero’nun nasıl çalıştığını bizlere daha iyi gösteriyor.
LayerZero: Elemanları
LayerZero protokolü, blok zincirleri arasında mesaj iletimini gerçekleştirmek için üç ana bileşeni kullanır: 1. Endpoint, 2. Oracle, ve 3. ReLayer. Bu üç bileşenin nasıl çalıştığını önceki kısımda öğrendik. Şimdi, bu bileşenler hakkında daha ayrıntılı bilgi verebiliriz.
Endpointler: Kullanıcı arayüzünü temsil ederler. Yani, kullanıcılar endpointler aracılığıyla etkileşime girerler. Endpointlerin dört türü vardır: Communicator, Validator, Network ve Library. Protokol, yeni bir ağa her bağlandığında, o ağ hakkında bilgileri kütüphanede depolar. Endpoint, hem X zincirinde (bilgiyi gönderen), hem de Y zincirinde (bilgiyi alan) çalışır. Tek işlevi, bilgiyi alıp hedef Y zincirini Oracle ve ReLayer’a göstererek aktarmaktır. Bu işlemi yukarıdaki görselde görebilirsiniz. Ancak, X zinciri bir saldırıya uğrarsa ve yanlış bilgiyi Y zincirine aktarmaya çalışırsa ne olur? Bu durumda, Oracle ve ReLayer devreye girer. Oracle, X zincirinden aldığı bilgiyi Y zincirindeki son noktaya iletir ve ReLayer, bilginin doğruluğu hakkında kanıtı bu zincire sunar. Y zinciri, kanıtı doğruladıktan sonra işlemi onaylar. Böylece bir ağdaki saldırı, diğer ağı etkilemez.
ReLayer: Bir off-chain (zincir dışı) hizmet sağlayıcısıdır. Oracle ile benzer işlevleri yerine getirir. ReLayer, ikinci zincire yalnızca kanıt sunar ve işlemi tamamlar.
Oracle: Üçüncü taraf bir hizmet sağlayıcısıdır. Bilgi aktarımı sırasında, Oracle blok başlığını okur ve diğer ağa gönderir. LayerZero, Oracle kullanımı için Chainlink ile ortaklık kurarak işbirliği yapmaktadır. Bunun nedeni, Chainlink’in merkeziyetsiz Oracle teknolojisinde lider konumda olmasıdır.
LayerZero’nun Arkasında Kim Var?
LayerZero, birçok farklı kaynaktan gelen bir ekip tarafından geliştiriliyor. Bu ekip, blockchain ve kripto para birimi alanında deneyimli geliştiriciler, araştırmacılar ve iş liderlerinden oluşuyor.
Ekip, blockchain teknolojisiyle ilgilenen herkesin katkıda bulunabileceği açık kaynaklı bir proje olarak LayerZero’yu oluşturdu. Bu yaklaşım, LayerZero’nun gelişimini hızlandırmak ve daha geniş bir topluluk tarafından benimsenmesini sağlamak için özellikle etkili oldu.
LayerZero’nun kurucuları arasında Vladislavs Semjonovs, Victor Urvantsev ve Arseniy Ivanov yer alıyor. Semjonovs, blockchain teknolojisi üzerine uzmanlaşmış bir yazılım geliştiricisi ve LayerZero’nun teknik lideri olarak görev yapıyor. Urvantsev ise bir blockchain mühendisi ve LayerZero’nun ürün lideri olarak görev yapıyor. Ivanov ise bir iş stratejisti ve LayerZero’nun iş geliştirme lideri olarak görev yapıyor.
LayerZero’nun geliştirme ekibi, uzmanlar, danışmanlar ve yatırımcılardan oluşan geniş bir ağa sahip. Danışmanlar arasında blockchain ve finans alanlarında deneyimli isimler yer alırken, yatırımcılar arasında blockchain ve kripto para birimleri alanında önemli başarılar elde etmiş bireyler ve şirketler yer alıyor.
LayerZero, arkasındaki güçlü ekip sayesinde hızlı bir şekilde büyüyor ve blockchain ekosistemi için önemli bir yer ediniyor. Projenin geleceği, bu güçlü ekibin liderliği ve desteği ile parlak görünüyor.
