Merkeziyetsiz finans topluluğunun içinde bulunduğu duygulardan biri, geleneksel bankacılık ve finans kurumları tarafından yetersiz hizmet, verilen finansal araçlar ve kaynaklara, verilmli bir şekilde erişim sağlama arzusudur.
Buna duyulan ihtiyaç, dünya servetinin büyük bir yüzdesinin nispeten az sayıda kişi ve şirket tarafından tutulduğu küresel finans piyasalarının doğası nedeniyle ortaya çıkmıştır.
Ayrıca, dünya zenginliğinin çoğunun belirli coğrafi bölgelerle sınırlı olması da dikkate değerdir. Zenginliğin bu bölgesel yoğunlaşması nedeniyle, dünya vatandaşlarının çoğu, birçoğunun doğal olarak kabul ettiği temel finansal hizmetlere ve araçlara erişememekte.
Son yıllarda, tüm küresel vatandaşlara finansal hizmetlere ve piyasalara erişim sağlamak istiyorsak, Blockchain ağlarında tokenize edilmiş varlıklar oluşturmanın bir çözüm olacağı düşünülmekte. Ek olarak, bu merkeziyetsiz finans sistemlerinin bir dizi başka fayda sağlarken mevcut finansal piyasaların verimliliğini de artırması bekleniyor.
Ne yazık ki varlık tokenizasyonunun, düzenleyici baskılar ve bunların düzgün çalışması için gerekli teknoloji açısından bazı sorunları var. Bu nedenle, ilk projeler düzenleyici sorunlarla ve uyumsuz teknolojilerle ilgili sorunlarla karşılaşmakta. Bazı erken projeler, öncelikle gayrimenkul ve altın gibi fiziksel varlıkların dijitalleştirilmesine odaklandı ve bunlar bir nebze olsun başarı sağladı.
Mevcut Blockchain alanına girerken, hisse senetleri ve tahviller gibi daha soyut varlıkları tokenleştirmeye yönelik bir eğilim görebiliyoruz. Devam eden DeFi devrimi, başlıca iki kategoride olmak üzere bir yeni ürün tsunamisi yarattı: Varlık Destekli token’lar ve sentetik varlıklar.
DeFi’ye aşina olan herkes, temsil ettikleri fiziksel veya diğer varlıklar tarafından desteklenen en popüler varlığa dayalı token’lara aşinadır. Örneğin, birçok DeFi protokolü artık Wrapped Bitcoin (WBTC) olarak bilinen Bitcoin’in soyutlanmış bir formunu kullanıyor. Bu gerçek Bitcoin değil, BitGo tarafından tutulan Bitcoin’in bire bir temsilidir. Anlaşılması kolay ve amaçları için çok iyi çalışan basit ve sezgisel bir tasarım.
Ancak bu varlık destekli token’lar maalesef ideal değiller. Hala merkezi saklama risklerinden, ihraççılar için düzenleyici engellerden ve bazen aşırı ücretlerden muzdaripler. Ancak başka bir yol var. Mirror Protocol.
Mirror Protocol Nedir?
Blockchain’de oluşturulan sentetik varlıklar, Mirror.finance üzerinden dünyanın herhangi bir yerinde herhangi bir kişi tarafından 7 gün 24 saat hisse senedi (şu anda sadece ABD hisse senetleri) ticareti yapma olanağı vaat ediyor. Proje bunu, sentetik varlıkları veya Mirror Assets (mAssets) olarak adlandırdıkları varlıkları basarak yapıyor.
Bu teknoloji Terra Ağı tarafından oluşturuldu ve halen üzerinde çalışıyor, aynı zamanda akıllı sözleşmelerle destekleniyor. Tasarlanma biçimleri, oluşturulan herhangi bir mAsset’in, temel alınan temsil edilen gerçek dünya varlığının fiyat davranışını yansıtması amaçlar.
Bu şekilde, dünyadaki herhangi biri, örneğin, dünyanın herhangi bir yerinden 7 gün 24 saat Tesla’nın sentetik aynalı hisselerinin ticaretini yapabilir ve fiyat, gerçek Tesla hisse senedinin fiyatı ile tamamen aynı olacaktır. Tüm ticaret, bir sistemde Blockchain ağı tarafından güvence altına alınmıştır. Bu, özellikle 2021’in başlarında Robinhood borsasında görülen olaylar göz önüne alındığında, son derece güçlü bir oluşum.
Mirror Protocol’e Genel Bakış
Mirror Protocol tarafından oluşturulan mAsset’ler, gerçek hayattaki karşılıklarının sentetik versiyonlarıdır. Dayanak varlıkların fiyatını taklit ederler ve tıpkı dayanak varlıklar gibi ikincil piyasalarda işlem görebilirler.
Bunlara Terra’dan Terraswap AMM ve Ethereum’un Uniswap’ı dahildir. Mevcut durumunda mAssets, büyük ABD hisse senetlerini ve ETF’leri yansıtıyor, ancak gelecek için planlanan daha fazla varlık var.
(Platformu ve şu anda mevcut olan varlıkların tam listesini buradan görebilirsiniz.)
Tüm sistem MIR token kullanılarak yönetilir ve aynı zamanda sistemi güvence altına almak için staking’i teşvik etmek adına kullanılır. Mirror ekosisteminde beş birincil kullanıcı vardır:
- Yatırımcılar
- Darphaneler
- Likidite Sağlayıcılar
- Stake Edenler
- Oracle Besleyiciler
Yatırımcılar
Bu, Mirror kullanıcılarının en büyük grubudur. Sabit para olarak Terra UST sabit parasını kullanarak mAssets alıp satan kısıma dahildirler. Bu, Terra’nın Terraswap AMM’sinde veya Ethereum üzerinde çalışan Uniswap AMM’de yapılır. Sistemin tamamı, dış ticaret pazarlarına ve normalde insanlığın büyük çoğunluğu tarafından erişilemeyen diğer varlık sınıflarına erişim sağlamak için önemli etkilere sahiptir.
Darphaneler
Darphaneler, mAssets’in oluşturulmasından ve yayınlanmasından sorumlu gruptur. Bu “mVarlıklar”, Mirror’ın yönetişim parametreleri tarafından belirlenen bir aşırı teminatlandırma oranında teminatın kilitlenmesiyle oluşturulur. DAI’nin Maker tarafından yayınlanmasına benzer şekilde çalışır.
Likidite Sağlayıcılar
Bu grup, AMM havuzlarının ihtiyaç duyduğu likiditeyi sağlar. Uniswap’a benzer bir şekilde, likidite sağlayıcıları AMM’de UST ve mAsset’e eşdeğer bir değer koyar ve ödül olarak havuzun işlem ücretleriyle finanse edilen LP token’larını alırlar.
Stake Edenler
Mirror’da iki tür staker bulunur. Birincisi, aldıkları LP token’larını stake edebilen ve emisyon çizelgesine dayalı olarak yerel MIR token’ları şeklinde stake ödülleri alabilen likidite sağlayıcılarıdır. İkinci tür stake etme, bu MIR’yi stake eden ve CDP’den para çekme ücretlerini kazanan MIR token sahipleri tarafından yapılır.
Oracle Besleyici
Oracle Feeder, mAsset’lerin temel varlıklarıyla eşleşmesini sağlamak için kullanılan mekanizma olduğu için Mirror ekosistemi için çok önemlidir. Oracle Feeder seçilmiş bir pozisyondur ve Şubat 2021’den itibaren pozisyon Band Protocol tarafından işletilmektedir. Oracle fiyatı ve değişim fiyatı, arbitraj fırsatları yaratarak alım satım için teşvik edici bir yapı oluşturur. Bu aynı zamanda mVarlık fiyatını, dayanak varlığın gerçek fiyatına yakın dar bir aralıkta tutar.
Örneğin, bir varlığın fiyatı borsadaki Oracle fiyatından daha yüksek olduğunda, piyasa katılımcıları kâr elde etmek için bu varlığı Terraswap’ta basıp satmaya teşvik edilir. Sonuç olarak, borsa ve oracle arasındaki fiyat farkını da sıkılaştırırlar. Aynı durum, döviz fiyatının oracle fiyatının altında olduğu durumlarda da geçerlidir. Bu durumda, iki fiyatı tekrar birbirine yaklaştıran mAsset’i satın almak ve yakmak için bir teşvik eder.
Terraform Labs kimdir?
Terraform Labs, Ocak 2018’de Do Kwon ve Daniel Shin tarafından kurulan Güney Kore merkezli bir şirkettir. Polychain Capital, Pantera Capital ve Coinbase Ventures gibi büyük risk sermayesi şirketlerinden 32 milyon dolarlık destekle, kısa süre sonra stablecoin LUNA’yı piyasaya sürdüler.
Terraform Labs, Mirror’ın temeli olan Terra Money’i yarattı. Ayrıca merkezi olmayan bir küresel ödeme sistemi olarak tasarlanan Terra Ağı’nı da yarattılar. Minimum işlem ücretine sahip olan bu ağ bir işlemi 6 saniyede tamamlayabilir. Avrupa ve Amerika’da henüz ivme kazanmamış olsa da, aylık 2 milyar doların üzerinde işlem hacmi üreten, aylık 2 milyondan fazla benzersiz kullanıcıya sahiptir.
Bunların çoğu, Güney Kore ödeme platformu CHAI ve Moğolistan merkezli MemePay üzerinden yapılıyor. LUNA token’ı, getirisini sahiplerine geri dağıttığı için stabilcoinler arasında bir şekilde benzersizdir. Bu getiri, LUNA sahiplerine %100 iade edilen işlem ücretlerinden gelir. .
mAssets nedir?
Ayna Protokolü tamamen merkeziyetsiz ve topluluk odaklıdır. Terraform Labs ve kurucuları ve çalışanları, platformda özel bir idari işleve sahip değildir.
Mirror Protokolü tarafından oluşturulan ilk köprü, Uniswap’ta alım satımı sağlayan Ethereum Ağı idi. Daha yakın zamanda, Mirror Protokolü Binance Smart Chain’e (BSC) köprülendi ve BSC topluluğunun Mirror’da oluşturulan tokenleştirilmiş sentetik varlıklara erişmesine izin verdi.
Şu anda token haline getirilmiş varlıklar ABD hisse senetleridir, ancak Mirror Protokolü herhangi bir fiziksel soyut varlığın bir mAsset olarak oluşturulmasına izin verir. Bu, gelecekteki kullanım durumlarının sanat eseri, gayrimenkul, değerli metaller, emtialar, itibari para ve kripto para birimleri ve mVarlıklar olarak eklenen diğer varlık türlerini görebileceği anlamına gelir. Tahvillerin, vadeli işlemlerin ve diğer türevlerin mVarlıklar olarak basılmasına zaten ilgi olduğu aşikâr.
İlk başlatıldığında Mirror Protocol’e eklenen 14 varlık vardı. Bunlar MIR (Ayna), AMZN (Amazon), TSLA (Tesla), MSFT (Microsoft), GOOGL (Alfabe), BABA (Alibaba), AAPL (Apple), NFLX (Netflix), TWTR (Twitter), IAU (iShares) Gold Trust), SLV (iShares Silver Trust), QQQ (Invesco QQQ Trust), VIXY (ProShares VIX) ve USO (Amerika Birleşik Devletleri Petrol Fonu LP).
Kısaca avantajlarını saymam gerekirse:
- Dünyanın her yerinde 7/24 ticaret
- Aracılara gerek yok; tüm işlemler Blockchain defteri üzerinde kaydedilecek.
- Token’laştırma, kullanıcıların bir varlığın kesirlerini takas etmesine olanak tanır.
- Bazı varlıklar için tokenizasyon, daha iyi likiditeye izin verecektir.
- Blockchain ağında akıllı sözleşmelerin kullanılması, yasal ve operasyonel maliyetleri önemli ölçüde azaltacaktır.
- Tokenizasyon yoluyla varlıklar daha erişilebilir olacak; kısmi mülkiyet, daha az likit kullanıcıların katılmasına izin verecektir.
Mirror Protokolü’nde basılan sentetik varlıkların tümüne, sentetik varlık için borsada “m” önekini kullandıkları için mAssets adı verilir. Böylece Tesla (TSLA) mTSLA olur ve Apple (AAPL) mAAPL olur. Tüm mAsset’ler aşağıdaki temel mekaniği paylaşır:
- Bir mAsset oluşturmak için kullanıcılar, UST’nin mevcut varlık değerinin %150’sini veya teminat olarak başka mAsset’leri kullanıyorsa %200’ünü kilitlemelidir.
- Pozisyonlar asgari teminat oranının altına düşerse, daha fazla teminat eklenmesi gerekir, aksi takdirde tasfiye edilir; bu önlem, para basma sürecini düzenler ve güvence altına alır.
- Kullanıcılar, herhangi bir mAsset’i kullanırken, sağlanan teminatı geri almak için CDP’yi açarken verilen eşit miktarda mAsset’i yakmalıdır.
- Varlıklar PancakeSwap (BSC), TerraSwap (Terra) ve Uniswap (Ethereum) gibi çeşitli AMM DEX’lerde işlem görebilir. Alım satım ücretlerinden bazıları, likidite sağlayıcıları için bir teşvik olarak geri akar.
- Her 30 saniyede bir güncellenen fiyat Oracle, mAsset’in gerçek varlığa sabitlenmesini sağlar. Tahmin ve döviz fiyatları farklı olduğunda, yatırımcıları arbitraj yapmaya ve fiyatları tekrar dengeye getirmeye teşvik eder.
mVarlıklar spekülasyon yoluyla alınıp satılabilir, elde tutulabilir veya yeni mAssetler oluştururken teminat eklemek, sentetik istikrarlı havuzlar oluşturmak, merkezi olmayan borsalar için likidite havuzları oluşturmak ve diğer birçok kullanım gibi başka amaçlar için kullanılabilirler.
Mirror varlıkları oluşturmak ve bunların teminatını tutmak için kullanılan akıllı sözleşmeler, siber güvenlik firması Cyber Unit tarafından tamamen denetlendi ve güvenli olduğu tespit edildi.
MIR Token Hakkında
MIR token, Ayna Protokolünün yerel tokenînıd ve yönetim, stake etme ve likidite sağlayıcılarını ödüllendirmek için kullanılır. Ödenen ödüller, mAssets’teki pozisyonları kapatmak, anket oluşturmak ve işlem ücretlerinden ödenen ücretlerden gelir.
MIR, tümü dört yıllık bir süre içinde piyasaya sürülecek olan 370.575.000 token’lık sabit bir arza sahiptir
Tüm MIR token’larının çıkması için ise tahmini 4 yıl gerekmektedir.
Ayna Protokolü Geleceği
Ayna Protokolü 3 Aralık 2021’de yayına girdi ve var olduğu kısa sürede mükemmel bir şekilde benimsendi. Alım satım, para basma, stake etme ve yönetişime izin veren web uygulamasına ek olarak alım satım için bir mobil uygulama da var. Ek olarak Mirror, zincirler arasında mAsset’lerin sorunsuz taşınmasına izin veren Ethereum ve Binance Akıllı Zincir arasında köprüler oluşturdu. Ethereum köprüsü, sentetik varlıklar için ilk çapraz zincir köprüsüydü.
Mirror, varlığının ilk iki ayında ortaklıklar oluşturmada çok aktif olmuştur ve mAsset’lerin kullanılabilirliğini mümkün olduğu kadar çok platforma yaymaya, likiditeyi ve kullanıcı tabanını artırmaya devam etmelerini bekliyoruz.
Sadece Mirror’ın ticaret özelliğiyle ilgilenenlerin birkaç seçeneği var. Web uygulamasının yanı sıra ATQ Capital tarafından yayınlanan ve Android cihazlar için kullanılabilen bir mobil uygulama da var (Mirror web sitesinde bir iOS sürümü için bir bağlantı var, ancak anladığımız kadarıyla link çalışmıyor ve uygulamanın iOS sürümünü bulamadık).
Ayrıca Mask Network ile kullanıcıların doğrudan Twitter’da mAssets satın almalarını sağlayan bir ortaklık var .
Sonuç
Herhangi bir varlığı token haline getirebilme ve dünyanın herhangi bir yerinden günün veya gecenin herhangi bir saatinde serbestçe ticaret yapabilme yeteneğine sahip olmak, finans için ileriye doğru inanılmaz bir ilerlemedir. İnsanların, aksi takdirde asla erişemeyecekleri pazarlara girmelerine olanak tanır ve oyun alanını finansal özgürlük açısından eşitler. mAssets kullanımı büyüdükçe, ticaret, yatırım ve tasarruf üzerine konan kısıtlamalardan kurtulacağız. Bu, merkezi olmayan finansın gücüdür.
Mirror platformu, platform için hisse veya likidite sağlayanlara ödenen teşvikler açısından da oldukça cömerttir. Büyük Varlıkların erişimi arttıkça, bu teşvikler yalnızca değer olarak artabilir.
Terraform Labs ekibinin projeye olan bağlılığı ve projeyi ön mayın olmadan ve projeye biraz tutunmadan serbest bırakma konusundaki özverileri takdire şayan. Ve proje etrafında inşa edilen güçlü toplulukla, heyecan verici bir gelecekle karşı karşıya olduğu oldukça kesin.
Genç tüccarların Wall Street’e ve modern finansal sistemlerimizi oluşturan kurumlara çok az güveni veya inancı var. Mirror Finance onlara mükemmel bir alternatif sunuyor ve platform büyüdükçe mAsset olarak kullanılabilen varlıkların sayısı, genişliği ve aralığı da artacak.
Genel olarak Mirror Protocol, tam olarak doğru zamanda ortaya çıkan yenilikçi ve ihtiyaç duyulan bir hizmet diyebiliriz.
Umarız son dönemde yaşanan saldırılar göz önüne alındığında yeterli güvenlik önlemleri ve çalışmalar yapılıyordur. Şayet bu gibi platformların oldukça büyük sıkıntıları olabiliyor.
