Craig Steven Wright, Ekim 1970 doğumlu Avustralyalı bir bilgisayar bilimcisi ve iş adamıdır. İş adamı Wright, kendisinin Bitcoin’i oluşturan ekibin ana parçası ve Satoshi Nakamoto takma adının arkasındaki kimlik olduğunu iddia etmesiyle bilinmektedir. Gelin bu iddialar doğru mu, bu yazımızda birlikte inceleyelim.
Bu yazımızda Craig Steven Wright’ın İlk Yılları, Sonraki Kariyeri, Dolandırıcılık İddiaları, Bitcoin Ekibi, Yasal Sorunlar ve Hakaret Davaları adlı başlıklarımızı bulabilirsiniz. İyi okumalar.
İlk Yılları
Wright (Yazının ilerleyen bölümlerde adının baş harflerinin kısaltması olan CSW diye de adlandırılacaktır) 1987 yılında Brisbane’deki Padua Koleji’nden mezun olmuştur. Wright Charles Sturt University’de sözleşmeli bir akademisyen olarak çalışmıştır ve “Bilgi Sistemleri Risklerinin Ölçümü” üzerinde çalışan bir araştırmacı olarak görev almıştır.
Wright 2003 yılında verilen teoloji, karşılaştırmalı dinler ve klasik çalışmalar üzerine doktora yaptığını belirtse de; bu doktorayı hangi kurumda yaptığını belirtmemiştir. Wright Charles Sturt University’de bilgisayar bilimlerinde doktoraya sahip olduğunu iddia etse de (LinkedIn hesabında 2015 tarihindeki profilinde böyle belirtmişti); Forbes’a göre doktora değil, sadece iki yüksek lisans derecesine sahip olduğu belirtilmiştir. Wright nihayet Şubat 2017’de, CSU’dan doktora derecesini almıştır.
Wright birkaç kitap yazmış ve bazı kitaplarda da ortak yazar olmuştur. CSW, Yeni Güney Galler’deki Birleştirici Kilise’sinin de mütevelli heyetindedir.
Sonraki Kariyeri
Wright bilgi teknolojisi dahil olmak üzere çeşitli şirketlerde çalışmıştır. OzEmail , K-Mart ve Avustralya Menkul Kıymetler Borsasının yanı sıra; bir güvenlik danışmanı olarak da Mahindra&Mahindra’da çalışmıştır. 1999’da hayata geçen, muhtemelen dünyanın ilk online casino’su olan Lasseter Online’ın mimarisini tasarladığını iddia etmektedir. Ayrıca muhasebe firması BDO Kendalls’ın da Bilgi Sistemleri yöneticiliğini yapmıştır.
2004 yılında Wright, Yeni Güney Galler Yüksek Mahkemesi tarafından, mahkemeye saygısızlıktan mahkum edilmiştir. 2003 yılında istifa ettiği DeMorgan Bilgi Güvenliği Sistemleri’nin müşterilerine yaklaşmasını engelleyen bir ihtiyati tedbiri ihlal ettiği gerekçesiyle, 28 gün hapis cezasına çarptırılmıştır. İtiraz ettikten sonra karar, 2005 yılında istinaf mahkemesinde, 2006 yılında ise Avustralya Yüksek Mahkemesi’ne yapılan itirazda onanmıştır.
Wright teknolojisi firması Hotwire Preemptive Intelligence Group’un (Hotwire PE) CEO’luğunu yapmıştır. Düzenleyici kaynaklı zorluklar karşılaşan Denariuz Bankası, dünyanın ilk Bitcoin tabanlı bankası olarak Wright tarafından kurulmuş ve 2014 yılında Avustralya’daki ilgili Vergi Dairesince kapatılmıştır.
Dolandırıcılık İddiaları
Aralık 2015’te Wired ve Gizmodo tarafından yürütülen iki paralel soruşturma sonucu, Wright’ın Bitcoin’in mucidi olabileceği öne sürülmüştür. Bununla birlikte müteakip raporda, Wright’ın hayli kapsamlı bir dolandırıcılığın içinde olduğu konusunda endişeler bildirilmiştir.
Wired’ın iddialarını yayınlamasının akabinde saatler içinde, Wright’ın New South Wales’teki evine ve işyerlerinin olduğu Yeni Güney Galler’deki yere Avustralya Federal Polisi tarafından baskın düzenlendi. AFP’ye göre, baskın Avustralya Vergi Dairesi soruşturmasının bir parçasıydı.
2 Mayıs 2016’da BBC ve The Economist tarafından, Wright’ın Bitcoin’in gelişiminin ilk günlerinde oluşturulan şifreleme anahtarlarını kullanarak dijital olarak mesaj imzaladığını iddia eden makaleler yayınladı. Anahtarlar Satoshi Nakamoto tarafından yarattığı bilinen Bitcoin bloklarına, ayrılmaz bir şekilde bağlıdır.
Aynı gün www.drcraigwright.net web sitesinde yayınlanan bir yazıda Wright, Satoshi ile ilişkilendirilmiş ve bir şifreleme imzası eklenmiş bir mesaj göndermiştir. Güvenlik araştırmacısı Dan Kaminsky blog’unda, Wright’ın iddiasının bir aldatmaca olduğunu söyledi ve Bitcoin geliştiricisi Jeff Garzik de, Wright tarafından halka açık olarak sunulan kanıtların hiçbir şey kanıtlamadığını belirtmiştir. Jordan Pearson ve Lorenzo Franceschi-Bicchierai, “Wright, Satoshi tarafından 2009 yılında yapılan bir Bitcoin işleminden kalma, eski bir imzayı tekrar kullandı.” demişti.
BBC ile yaptığı röportajın başlarında Wright “olağanüstü bir iddiaya olağanüstü bir kanıt” göstermeyi vaat etmiştir. Henüz orijinal Satoshi teknik incelemesine ilişkin yazarlığı veya bilinen erken geliştiricilerle işbirliği hakkında doğrulanabilir bir kanıt sunmamış ve iddialarını kanıtlayacak tek kanıt parçasını, orijinal Satoshi Nakamoto GPG’yi sunamamıştır. 5 Mayıs 2016 Perşembe günü, blogunu kapatmadan kısa bir süre önce Wright, bir haber merkezine “Craig Wright, İngiltere’de cezai suçlamalarla ve ciddi hapis cezası ile karşı karşıya” yazan bir e-posta bağlantısı gönderdi. Wright, “Bitcoin yaratıcısı olarak terörist fonların kaynağıyım ya da dünyaya göre ben bir sahtekârım. En azından bir sahtekar bile ailesini görebiliyor. Benim ise yapabileceğim bir şey yok.” dedi.
Bitcoin Ekibi
Wright, Finder’a 2019’da Bitcoin’in yaratılmasının bir grup çalışması olduğunu, projeyi sürdürdüğünü ve daha sonra Dave Kleiman ve Hal Finney’in de bu ekibe dahil olduğunu söyledi.
Wright Bitcoin Whitepaper’ı (kuruluş beyannamesi) için ve Nisan 2019’da Bitcoin 0.1 kodu için ABD’de telif hakkına başvurdu. Wright Financial Times’a bunun “Satoshi Nakamoto takma adıyla, Bitcoin yaratıcısı Craig Wright’ın ilk kez bir devlet kurumu tarafından tanınması anlamına geldiğini” belirtti. Amerika Birleşik Devletleri Telif Hakkı Dairesi bu durumun Wright’ın belirttiği sonuç anlamına gelmediğini açıklayan bir basın açıklaması ile izah etti ve bu “Telif Hakkı Bürosu davacı ve takma adlı yazarın arasında kanıtlanabilir bağlantı olup olmadığını araştırmak anlamına gelmez.” diye de belirtti.
Yasal Sorunlar
Şubat 2018’de Dave Kleiman Gayrimenkul, ABD’nin Florida Eyaleti Bölge Mahkemesi’nde Wright’a karşı 5.111.266.427.50 ABD Doları değerinde, Bitcoin haklarına ve Craig’in onu dolandırdığına ilişkin bir dava açtı.
Ağustos 2019’da hakim Bruce Reinhart, Wright’ı ilk Bitcoin varlıklarını listelemeye zorlamak için bir ara karar verdi ve bu kararın amacı olarak da Kleiman Gayrimenkul’ün, Wright’ın 2009-2013 yılları arasındaki Kleiman ile ortaklaşa kazdığı Bitcoin’lerin yarısına sahip olmasını belirtti. Wright’ın “mahkemenin kararlarına uymaması ve kasıtlı ve kötü niyetli” olması da kararı etkileyen unsurlardandı.
Wright’a ayrıca ortaklığın fikri mülkiyetinin yarısını aktarması ve Kleiman’ın davacı sıfatında olması sebebiyle makul oranda vekalet ücretlerini ödemesi hükmedildi. Reinhart, mahkemenin Wright’ın Satoshi Nakamoto olup olmadığına karar vermesi gerekmediğini ve bu kararı vermeyeceğini, ayrıca Wright’ın ne kadar miktarda Bitcoin sahibi olduğunu da karar vermediğini söyledi.
Reinhart, “Dr.Wright’ın tavrının doğruyu söyleyen biriymişçesine etkilemediğini” söyledi ve Wright’ın ifadesini reddetti:
“Dr.Wright’ın hikayesi sadece kayıttaki diğer kanıtlarla desteklenmedi, ortak gerçek yaşam deneyimini öne sürerek kendisine meydan okuyor. ”
Hakaret Davaları
Mayıs 2019’da Wright, Bitcoin’in mucidi olduğunu reddeden ve ona sahtekar diyen insanları dava etmek için İngiltere’deki iftira yasasını kullanmaya başladı. Wright ayrıca kendisini bir sahtekar olarak adlandıran; Ethereum kurucusu Vitalik Buterin, erken bir Bitcoin girişimcisi ve savunucusu olan Roger Ver ve podcas sunucusu Peter McCormack hakkında da yasal işlemde bulundu. Ancak sahtekarlık iddiaları bu isimlerle sınırlı değil, aslında birçok insan tarafından Craig Steven Wright’ın (namıdiğer CSW) iddiaları, özellikle de medya ve kripto para birimi topluluğunun çoğu tarafından yanlış olarak kabul edilir.
