Nervos Network, blockchain destekli bir gelecek inşa ediyor ve kullanıcılarıyla birlikte yeni bir dünya yaratıyor.
Nervos projesi ilk olarak 2018’de, o zamanlar katman 1 ağlarını, özellikle akıllı sözleşme platformlarını rahatsız eden ölçeklenebilirlik sorunları için bir çözüm arayışında başlatıldı. Nervos, kurumsal kullanım durumlarının performans ihtiyaçlarını karşılayabilecek bir blockchain oluşturmaya hedefliyordu.
Nervos’un ana ağı Kasım 2019’da piyasaya sürüldü. Altyapısında iki katmana ayırarak farklı bir mimari tasarım kullanan bir genel blockchain kullanıldı: tek bir temel katman (Katman-1) ve yüksek performanslı bir uygulama katmanı (Katman-2). Nervos geliştiricileri, uygulamaları desteklemek için gerekli olan ölçeklenebilirliği ve ortamı sağlamak için bir protokoller koleksiyonu oluşturuyor.
Projenin Kurucuları
Projenin geliştirilmesine katılan: Ethereum’un kilit geliştiricilerinden biri olan Xie Hanjian, başka bir geliştirici olan Lv Guoning ile birlikte 2013 yılında Çin kripto borsası Yunbi’yi de başlattı. Yunbi borsası ciddi bir başarı elde etti. Bugün Guoning, Çin’de en yaygın kullanılan Ethereum Cüzdanı olan imToken’in kurucu ortağı ve CTO’su. Bu insanlar blockchain sorunlarını gerçekten anlıyor ve çözümler sunuyor. Bir diğer önemli nokta, Nervos’un tek ve esas olmak için çabalamamasıdır. Gelecek birden fazla ağda ve bu nedenle farklı ağlarda ve farklı dillerde çalışan dapp’ler için uyumluluk sağlamak istiyorlar.
Nervos’un Özellikleri
Nervos, bugün Bitcoin ve Ethereum gibi blok zincirlerinin karşılaştığı en büyük zorlukları çözmeyi amaçlayan bir protokoller ve halka açık blockchain ekosistemidir. Nervos, katmanlı bir mimariye dayanır. Nervos’un Proof of work blockchain’i olan 1. katman, herhangi bir kripto varlığının Bitcoin’in güvenliği, değişmezliği ve izinsiz doğası ile depolanmasına izin verirken, akıllı sözleşmeleri 2. katman ölçeklendirmeyi mümkün kılar. 2. katman “değer deposu aracılığıyla ağın toplam değerini yakalar” ” kripto-ekonomik tasarımının temelinde de ağın kendi tokeni CKByte (CKB) bulunuyor.
Nervos, PoW’un izinsiz katılımının, küresel ekonomik faaliyetin temelindeki altyapı için bir gereklilik olduğuna inanıyor. Katman 1’in en önemli amacı, blok zincirinin mümkün olduğunca merkezi olmayan, güvenli ve tarafsız olmasını sağlamaktır. PoS sistemleri, merkezi olmayan ekonomide oynayacak bir role sahipken, proje mimarlarının görüşüne göre, gerçekten açık ve merkezi olmayan bir katman 1’in gereksinimlerini karşılamıyorlar.
Nervos, RISC-V sanal makinesi gibi endüstri standartlarına uyacak şekilde tasarlanmıştır ve geliştiricilere geniş bir tanıdık araç tabanının sunulmasını sağlar. Nervos, sürekli olarak geliştiricilerin favori programlama dili olarak seçilen Rust’ta akıllı sözleşmeleri uygulamaya hazır haldedir. Endüstri standartlarıyla, geliştiriciler alışık olduklarını kullanmaya başlar ve projenin her noktasını sıfırdan inşa etmesi gerekmez. Nervos, geliştirici deneyiminde lider olarak geliştiricilerin tabanını artırabilir (bu nedenle küçük bir “blockchain geliştiricileri” grubu için başka projelerle savaşmaz). Geliştiriciler fikirlerini kolayca uygulayabiliyorlarsa, proje yaratıcıları buluşlarıyla fikir paylaşımını daha verimli hale getirebilir.
Nervos’un temeli sabittir bu nedenle bunun merkezi olmayan, topluluk odaklı bir proje olduğuna dair net bir mesaj yansıtarak veriyor. Buna uygun şekilde geliştirilen Nervos, insanları Nervos’a gelmeleri, inşa etmeleri, tavsiye etmeleri ve Nervos’u sahiplenmeleri için teşvik edebiliyor. Bu özelliği projeye tüm zorluklara rağmen büyümeye devam etme ve yeni bir fırsat olmasıyla yükselme gücü kazanıyor. Nervos, alıştığımız internet ölçeğinde kabul edilen kriptoya yaklaşan bir mimariye sahip.
CKB Tokeni ve Ekonomisi
Nervos’a ait temel token “Common Knowledge Byte” veya kısaca CKByte’dır. CKByte bir token sahibine blockchain’in toplam durum depolamasının bir kısmını doldurma hakkı verir. Örneğin, 1000 CKByte tutarak, bir kullanıcı 1000 bayt kapasiteli bir hücre veya 1000 bayta kadar kapasite ekleyerek birden çok hücre oluşturabilir.
Peki “hücreler” ne işe yarar? Nervos’ta ağın durumu bir dizi “hücre”de saklanır. Durum değişikliği (bir işlem veya akıllı sözleşme çağrısı gibi), hücre içeriğinin “güncellenmesinde” olduğu gibi, hücre imhası ve hücre oluşturma yoluyla yapılır, bu da orijinal hücrenin içeriğinin doğrudan değiştirilmediği anlamına gelir. Her işlem aslında bazı hücreleri yok eder ve yenilerini oluşturur. Yeni oluşturulan hücreler yeni sahiplere sahip olur ve yeni verileri depolar.
Bu hücre sistemi, Bitcoin’in UTXO modelini taklit eder. Bir hücre yok edildiğinde, bir UTXO’nun blockchain’den çıkarılmak yerine “harcanmış” olarak işaretlenmesiyle aynı şekilde “yok edildi” olarak işaretlenir. Her hücre yalnızca bir kez yok edilebilir, tıpkı her UTXO’nun yalnızca bir kez harcanabileceği gibi. Bir kullanıcı durum depolamasını serbest bıraktıktan sonra, verilerinin kapladığı durum boyutuna (bayt olarak) eşdeğer miktarda CKByte alır.
NervosDAO
Nervos içerisinde NervosDAO adlı özel bir akıllı sözleşme içerir. Varlıklarını DAO’ya yatıran kullanıcılar, ağın ikincil token basımlarının bir kısmını alırlar (temel basım, PoW madencileri için blok ödülleridir). CKB’de veri depolamak için CKB’lerin kullanılması, CKByte sahiplerine bir fırsat yaratır; ikincil token basımının bir kısmını almak için dolu CKB’leri NervosDAO’ya yatıramayacaklardır.
CKB’nin ekonomik modeli, merkezi büyümeyi sınırlamak için ekonomik bir teşviktir. CKB’ler depolama için kullanılırken, NervosDAO aracılığıyla ikincil token ödülleri kazanmak için kullanılamazlar. Bu, ikincil token basımını yönetimden işletme bedeli haline getirir. Bu ekonomik model, Ethereum gibi zincirler tarafından kullanılan “bir kez öde, sonsuza kadar işgal et” modellerinden çok farklı sistemdir. Kullanıcılara hem alanı hem de süresi ile orantılı depolama ücretleri uygulanır.
Madenci ödülleri hem blok ödülleri hem de işlem ücretleri sayesinde dağıtılır. Blok ödülleri için, bir madenci bir blok madenciliği yaptığında, bloğun tam temel düzenleme ödülünü ve ikincil düzenlemenin bir kısmını alır. Bu nedenle, tüm yerel tokenlerin yarısı depolama için kullanılıyorsa, bir madenci blok için ikincil basım ödülünün yarısını alacaktır. Nervos’un madencilik ödülleri sonunda sona erdiğinde, madenciler işlemlerden bağımsız olarak “yönetim kirası” geliri almaya devam edilecek.
