Çapraz zincir (cross-chain) protokolleri, farklı blok zincirlerinin birbirleriyle etkileşim kurmasını sağlayan teknolojilerdir. Bu protokoller, farklı blok zincirlerindeki varlık transferleri, veri paylaşımı ve diğer işlemleri kolaylaştırır. Cross-Chain ile ilgili detaylı bilgi için bu yazımızı okuyabilirsiniz.
Multichain Bridge
Multichain Bridge, önceden Fantom Anyswap olarak bilinen bir köprü protokolüdür. Bu köprü protokolü, Arbitrum, Astar Network, Avalanche, BNB Chain, Bitcoin, Blocknet, Boba Network, Celo, Clover, ColossusXT, Optimism, Polygon, REI, Shiden Network, Syscoin NEVM, Terra, Velas gibi birçok blockchain ağını desteklemektedir.
Multichain Bridge, minimum 12 USDT’den maksimum 20.000.000 USDT’ye kadar olan varlık transferlerini desteklemektedir. İşlem süresi genellikle 10 ile 30 dakika arasında değişmektedir. Ayrıca, Multichain Bridge’in çapraz zincir işlemleri için ücreti %0,01 seviyesindedir.
Bu köprü protokolü, farklı blok zincirleri arasında varlık transferlerini kolaylaştırmak ve çapraz zincir iletişimini sağlamak için tasarlanmıştır. Multichain Bridge, yüksek hız, güvenlik ve uyumluluk sağlayarak farklı blok zincirlerini birbirine bağlar ve daha geniş bir ekosistem oluşturmayı amaçlar.
Arbitrum Bridge
Arbitrum, Off-Chain Labs tarafından 2021 yılında geliştirilen bir katman-2 ölçeklendirme çözümüdür. Ethereum ağı için tasarlanmıştır ve Ethereum’un katman-1 blockchain’indeki işlemleri kolaylaştırmak için kullanılır.
Arbitrum, Optimistic Rollup olarak bilinen bir teknolojiyi kullanarak gas ücretlerini düşürmeyi hedefler. Optimistic Rollup, işlemleri gruplayarak zincir dışı işlemleri yürütür ve sonucu Ethereum ağına tek bir işlem olarak kaydeder. Bu sayede, ağdaki işlem yoğunluğunu azaltır ve gas ücretlerini önemli ölçüde düşürür.
Arbitrum’un başarısı, DeFi alanının önde gelen projeleri arasında yer alan Uniswap, Curve ve SushiSwap gibi platformların da katılmasıyla daha da güçlenmiştir. Arbitrum Bridge, YFI, USDT, ETH, WETH, UNI, SUSHI, Ethereum varlıkları, CRV, USDC, COMP, Dai ve WBTC’yi desteklemektedir. Arbitrum Bridge’ı kullanabilmek için bir Web3 cüzdanıyla protokole bağlanmanız gerekmektedir.
Polygon Bridge
Polygon Bridge, kullanıcıların ERC token’larını ve NFT’lerini hızlı bir şekilde Polygon yan zincirine aktarmalarını sağlayan bir köprüdür.
Polygon’da iki ana köprü bulunmaktadır: Proof of Stake (PoS) Bridge ve Plasma Bridge. Her iki köprü de Ethereum ile Polygon arasında çift yönlü varlık köprülenmesine olanak tanır, ancak farklı güvenlik yöntemlerini kullanır.
PoS Bridge, Proof of Stake (PoS) konsensüs algoritmasını kullanarak ağı güvence altına alır. Ether (ETH) ve çoğu ERC token’inin transferini destekler. Plasma Bridge ise daha yüksek güvenlik gerektiren geliştiriciler için tasarlanmıştır. Plasma Bridge, MATIC, ETH, ERC-20 ve ERC-721 token’lerinin transferini destekler.
Polygon Bridge’in en önemli avantajlarından biri düşük gas ücretleridir. Polygon Bridge aracılığıyla gerçekleştirilen işlemler, üçüncü taraf protokollere ihtiyaç duymadan tamamen merkezsiz olarak gerçekleşir. Ayrıca, Polygon Bridge’in işlem ücretleri ana ağa kıyasla oldukça düşüktür.
Bu özellikler, kullanıcıların ERC token’larını ve NFT’lerini hızlı, uygun maliyetli ve güvenli bir şekilde Polygon yan zincirine aktarmalarını sağlar. Polygon Bridge, Ethereum ve Polygon arasında bağlantıyı kolaylaştırarak, kullanıcıların Polygon ekosisteminin avantajlarından faydalanmasını sağlar.
Synapse Bridge
Synapse Bridge, çapraz zincirler arası işbirliğini kolaylaştırmayı amaçlayan bir protokoldür. Protokol, Synapse Bridge ve Synapse AMM olmak üzere iki temel bileşenden oluşur.
Synapse, genişletilebilir bir zincirler arası mesajlaşma protokolü kullanarak blockchain ağlarını birbirine bağlar. Bu sayede varlıkların, akıllı sözleşme çağrılarının ve diğer verilerin farklı blockchain ağları arasında sorunsuz bir şekilde iletilmesini sağlar. Synapse’in çapraz zincir köprüsü, Arbitrum, Avalanche, Boba, BNB Smart Chain, Ethereum, Fantom, Harmony ve Polygon gibi birçok blockchain ağı arasında kripto varlıkların transferini kolaylaştırır.
Synapse Bridge aynı zamanda stabilcoin’lerin çapraz zincirler arasında transferini de destekler. Bu, stabilcoin projelerinin farklı blockchain ağlarında likidite ve erişim sağlayabilmesini kolaylaştırır.
Synapse AMM (Automated Market Maker), kullanıcıların likidite havuzlarına katılarak çeşitli token takaslarını gerçekleştirebilecekleri bir mekanizmadır. Bu AMM, kullanıcıların çapraz zincirler arasında likidite sağlamalarını ve farklı tokenları takas etmelerini sağlar.
Synapse Bridge ve Synapse AMM, DeFi alanında çapraz zincirler arası etkileşimi kolaylaştırarak daha geniş bir likidite ve erişim sağlamayı hedefler.
Tezos Wrap Protocol Bridge
Tezos Wrap Protocol, Bender Labs tarafından geliştirilen bir protokoldür ve Ethereum ile Tezos ağları arasında izinsiz, merkezsiz, çift yönlü bir köprü görevi görür. Bu protokol, kullanıcıların ERC-20 token’larını Tezos ekosisteminde kullanılabilen FA2 token’larına dönüştürmelerine olanak sağlar. Böylece ERC-20 token sahipleri, Tezos’un yüksek ağ hızlarından, uygun işlem maliyetlerinden ve ölçeklenebilirlik avantajlarından faydalanabilirler.
Tezos Wrap Protocol ayrıca ERC-721 token’larının wrapped (sarılı) versiyonlarını da destekler. Bu da kullanıcıların NFT’lerini kolaylıkla ağlar arasında taşıyabilme imkanı sağlar. Yani, bir kullanıcı ERC-721 NFT’sini Tezos ağına taşımak istediğinde, Wrap Protocol aracılığıyla NFT’sini wrapped bir formatta Tezos ağına aktarabilir ve Tezos ekosisteminde kullanabilir.
Tezos Wrap Protocol, Ethereum ve Tezos arasında varlık ve veri transferini kolaylaştırarak, kullanıcıların farklı ağlar arasında etkileşimde bulunmalarını ve farklı ekosistemlerin avantajlarından faydalanmalarını sağlar. Bu, DeFi ve NFT projelerinin daha geniş bir kullanıcı tabanına erişim sağlamasına yardımcı olur.
Portal Token Bridge (Wormhole)
Portal Token Bridge, sektörde popüler olan bir çapraz zincir köprüsüdür ve başlangıçta Solana ve Ethereum arasında çift yönlü token transferlerini desteklemek üzere Solana ağı üzerinde geliştirilmiştir.
Günümüzde Portal Token Bridge, Solana, Ethereum, BSC, Polygon, Terra, Avalanche ve Oasis gibi önde gelen yedi blockchain ağını da desteklemektedir. Bu sayede DeFi sektörünün büyük bir bölümünü kapsayarak farklı ağlar arasında varlık transferlerini kolaylaştırır.
Portal, kullanıcılara en iyi deneyimi sunmak için “Guardians” adı verilen özel doğrulayıcı düğümlerini kullanır. Guardians, köprü üzerindeki aktiviteleri izler ve kullanıcı taleplerini doğrular. Bu, güvenilirlik ve güvenlik sağlamak için köprü üzerindeki işlemlerin doğru bir şekilde gerçekleştiğinden emin olmayı amaçlar.
Portal Token Bridge’in işlem ücretleri oldukça düşüktür. Platform, her işlem için sadece 0,0001 dolar gibi düşük bir işlem ücreti alır. Bunun yanı sıra, kullanıcı dostu bir arayüz sunması, yeni başlayan kullanıcıların Portal Token Bridge’i tercih etmelerinde etkili olabilir. Kullanıcıların kolaylıkla köprüyü kullanabilmesi, token transferlerini hızlı ve sorunsuz bir şekilde gerçekleştirmelerini sağlar.
Portal Token Bridge, farklı blockchain ağları arasında varlık transferlerini basitleştirmesi ve kullanıcı dostu deneyimiyle önemli bir çapraz zincir köprüsü olarak bilinir.
Avalanche Bridge
Avalanche Bridge, Avalanche ve Ethereum ağları arasında çift yönlü bir çapraz zincir köprüsüdür.
Avalanche Bridge, ChainSafe’in ChainBridge’ini kullanıyor ve hem kripto tokenlerin hem de NFT’lerin iki yönlü transferini kolaylaştırıyor. Zincirler arası varlık transferi gerçekleştirmek isteyen kullanıcılar, için varlıklarını ChainBridge Akıllı Sözleşmesine yatırabilir ve kilitleyebilir.
Teknik dökümanda yer alan bilgilere göre Avalanche Bridge’de Avalanche işlemleri birkaç saniye içerisinde gerçekleştirilirken Ethereum işlemleri ise 15 dakikaya kadar sürebiliyor.
Binance Bridge
Binance Bridge, Ethereum ile Binance Smart Chain arasında varlık transferini sağlayan bir çapraz zincir köprüsüdür ve listenin birinci sırasında yer almaktadır.
Binance Bridge şu anda ERC-20 token’larının yanı sıra XRP, LINK, ATOM, DOT, XTZ ve ONT gibi diğer ağlardaki bazı kripto paraların çapraz zincirler arasında transferini desteklemektedir. Bu, farklı blockchain ağları arasında likiditeyi artırmanın ve varlıkları kolaylıkla taşımanın bir yolunu sunar.
Binance Bridge, çapraz zincirler arasında varlık köprüleme işlemini sadece birkaç dakika içinde gerçekleştirebilir. Ayrıca, Binance Bridge işlem ücreti talep etmez. Kullanıcılar, sadece yerel ve hedef zincirlerdeki gas ücretini ödemeleri gerekmektedir.
Binance Bridge, Binance hesabı olmayan kullanıcılar için de açıktır ve Ethereum’dan BNB Smart Chain’e varlık köprülemek isteyen kullanıcılar arasında popüler bir köprü protokolüdür. Kullanıcılar, hızlı ve ücretsiz transferlerle farklı ağlar arasında varlıklarını kolaylıkla hareket ettirebilirler.
