GameFi, blockchain teknolojisi ve kripto para birimleri kullanarak oyunlarla finansal teşvikleri birleştiren bir kavramdır. “Game” (oyun) ve “DeFi” (merkezi olmayan finans) kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur. GameFi, blokzinciri teknolojilerini ve oyun mekaniklerini bir araya getirerek oyuncuların oyun oynarken para kazanmasını sağlar. Bu teknolojilerin arasında NFT’ler, kripto paralar ve merkeziyetsizlik yer alır.
GameFi, oyunlarda kullanılan tokenlerin ve dijital varlıkların finansal değer kazanmasını sağlar. Oyuncular, oyunlarda elde ettikleri ödülleri ve tokenleri diğer oyunculara satabilir, alım satım işlemleri yapabilir ve bu şekilde kripto para birimleri üzerinden kazanç elde edebilirler.
Ayrıca GameFi, oyunculara oyun içi tokenlerle yatırım yapma fırsatı da sunar. Bazı GameFi platformları, oyun içi tokenlerin staking (blok zincirinde kilitlenerek ödül kazanma) işlemi yapılabilmesini sağlayarak oyuncuların tokenlerini uzun vadeli bir yatırıma dönüştürmelerine olanak tanır.
Oyun öğelerinin ve para birimlerinin değerli olabilmesi yeni bir konsept değil. En nadir CS:GO (Counter Strike: Global Offensive) skinleri (kostümleri) değeri binlerce doları buluyor. Fakat günümüzdeki çoğu oyun bir oyuncunun oyun içi varlıkları takas etme yeteneğini ortadan kaldıran veya engelleyen kurallarla birlikte gelirler. Bu, değerli oyun varlıklarının (ve hatta oyuncu hesaplarının) para karşılığında alınıp satıldığı resmi olmayan ve onaylanmamış pazarlar olan video oyunu gri pazarlarının ortaya çıkmasına neden oldu. Bu bağlamda GameFi, sorunlarla dolu ve erişimi zor bir pazarı resmileştirmek için blockchain teknolojisini kullanır.
Artık GameFi’nin ne olduğunu bildiğinize göre, nasıl çalıştığına daha yakından bakalım.
GameFi Nasıl Çalışır?
GameFi, blockchain teknolojisi ve kripto para birimleri kullanarak oyunlarla finansal teşvikleri birleştirir. Oyunlarda kullanılan tokenlerin ve dijital varlıkların finansal değer kazanmasını sağlar. İşleyişi aşağıdaki teknolojilerle açıklayabiliriz:
Blokzinciri
Kripto oyunlarında blokzincirleri, merkezi sunucuların rolünü oynayan küresel, merkezi olmayan bilgisayarlardır. Akıllı sözleşmeler ise blokzinciri üzerinde çalışan, tokenlerin hareketlerini oluşturan ve kolaylaştıran uygulamalardır. Bir blokzincirinin dağıtılmış defterinde (distributed ledger) bir oyun çalıştırmak, yalnızca oyuncu sahipliği sağlamakla kalmaz, aynı zamanda tüm işlemlerin şeffaf, adil ve açık olmasını sağlar.
Blockzinciri tokenleriyle desteklenen oyun içi varlıklar, dijital varlık sahipliği için yeni bir standart belirliyor. Örneğin, bu oyun içi öğe NFT olduğunda, oyuncu öğenin sahibidir. Oyuncudan alınamaz ve silinemez fakat oyuncu satmak, takas etmek veya onunla bir şeyler satın almak gibi istedikleri şeyleri yapabilirler.
Play-to-Earn (Oyna-Kazan)
Oyuncuların oyuna girerken ve oyun boyunca ödeme yapmak zorunda oldukları oynayarak kazanılan oyunların aksine, GameFi sizi sadece oynadığınız için ödüllendirecektir. İlerlemeye devam ettikçe, NFT’ler ve kripto para birimi biçiminde dijital koleksiyon öğeleri toplayacaksınız. Buna karşılık, oyuncular genellikle kazanan savaşlar ve günlük görevler dahil olmak üzere görevleri tamamlamak zorundadır. Bu varlıklar değerlidir ve piyasada alınıp satılabilir ve takas edilebilir.
NFT’ler
P2E (Play-to-Earn) oyunlarında, varlıkları temsil etmek ve pazardaki işlemleri gerçekleştirmek için NFT’ler kullanılır. Oyun içi NFT’ler, diğer NFT’lerle takas edilebilir. Geleneksel çevrimiçi oyunların aksine, P2E NFT’ler tüm oyun içi varlıkların benzersiz olmasını ve hiçbir şekilde kopyalanamayacaklarını veya sahte olmayacaklarını garanti eder. Çok sayıda P2E oyunu, sanal araziden para kazanırken ve dijital karakterlerini (veya avatarlarını) geliştirirken oyuncuları farklı oyun seviyelerinden geçmeye teşvik etmeye odaklanır.
NFT’leri oyunlara eklemenin bir başka yararı da, oyun başarısız olsa veya geliştiriciler bir oyunda değişiklik yapsa bile, varlıklarınızı başka bir yere taşıyabileceğiniz için değersiz olmayacaktır.
DeFi – Merkeziyetsiz Finans
Birçok GameFi projesi, merkezi olmayan finans (DeFi) unsurlarını da içerir. GameFi oyunlarından bazıları, oyuncuların token staking yoluyla pasif gelir elde etmesine izin verirken, diğerleri, yield farming özelliğinin bir parçası olarak akıllı sözleşmelerde oyun içi varlıklarınızı ve kripto para biriminizi kilitleme karşılığında oyun içi ödüller kazanmanıza izin verebilir.
GameFi’de Nasıl Oyun Oynanır?
- Bir kripto cüzdanı oluşturun : Eğer bir kripto cüzdanınız yoksa oluşturmanız gerekli. Bu cüzdan, oyun içi tokenleri ve dijital varlıkları saklayacaktır.
- Cüzdanı oyuna bağlayın : Oyuna başlamadan önce cüzdanınızı oyuna bağlamanız gerekir.
- Oyun gereksinimlerini kontrol edin : Oyuna bağlı olarak, oyuna başlayabilmek için para yatırmanız gerekebilir. Deneyiminizden en iyi şekilde yararlanmak ve kazancınızı en üst düzeye çıkarmak için, oyununun tüm ayrıntılarını öğrenmek her zaman en iyisidir.
Popüler GameFi Oyunları
GameFi projelerinin en iyi bilinen örneklerinden bazıları şunlardır:
- Sandbox : Sandbox, oyuncuların sanal deneyimlerini oynayabilecekleri, inşa edebilecekleri, sahiplenebilecekleri ve bunlardan para kazanabilecekleri sanal bir Metaverse’dir. Sandbox’ın yerel tokeni olan SAND, oyundaki her türlü etkileşim ve işlem için temel olarak Sandbox ekosisteminde kullanılır.
- CryptoBlades : CryptoBlades, oyuncuları düşmanları yendikten ve baskınlara katıldıktan sonra SKILL tokenleriyle ödüllendiren bir P2E web tabanlı RPG’dir (rol yapma oyunu). Oyuncular, karakterlerini ve silahlarını açık bir pazarda takas edebilir.
- Gods Unchained : Gods Unchained, çeşitli nadirlikteki NFT kartlarının açık bir şekilde satın alınabildiği, satılabildiği ve değiş tokuş edilebildiği bir takas kart oyunudur. Farklı kartların farklı yetenekleri ve istatistikleri vardır ve oyuncular tercih ettikleri desteyi oluşturmak için kartları karıştırıp eşleştirirler. Oyuncular destelerini savaşmak için kullanırlar. Oyun oynayarak ve kazanarak GODS tokenleri kazanırlar.
- Axie Infinity : Axie Infinity, NFT tabanlı bir çevrimiçi video oyunudur. Üzerinde, oyuncular “Axies” olarak bilinen token tabanlı yaratıkları toplayabilir, üretebilir, yetiştirebilir, savaşabilir ve hatta ticaretini yapabilir.
GameFi Oyunlarının Geleceği
Gelişmekte olan GameFi sektörünün yükselmesi için büyük bir fırsat var. Buna rağmen, özellikle oyun mekanikleri söz konusu olduğunda oyun topluluğunun blokzinciri tabanlı oyunlara karşı ön yargısı var.
Şu anda blokzinciri tabanlı oyunların birincil çekiciliği para kazanmak olarak tanımlanabilir. Bu, bazı oyuncuları bu sektörden uzak tutan bir gerçektir. GameFi ana akım haline gelecekse, odak noktasının şu anda çok yaygın olan “önce kripto, sonra oyun” zihniyetinden oyun deneyimini ilk sıraya koyan bir zihniyete geçmesi gerektiği öne sürülüyor. Oyunun oynanabilirliği, finansal bir teşvik olmadan oyuncuları çekmek ve elde tutmak için yeterince yüksek bir standart değilse, o zaman geleneksel oyuncuları dönüştürme ve kripto dışındaki izleyicileri çekme şansı çok düşüktür.
