Son zamanlarda adını çok sık duyduğumuz Bitcoin, bir tür elektronik para birimidir. Ancak bu elektronik paraya gösterilen ilgi öylesine büyük ki şimdilerde herkes Bitcoin’in bu kadar kısa sürede nasıl böylesine rağbet gördüğünü anlamaya çalışıyor. Tabiki akıllarda birçok soru işareti var: Bitcoin nedir? Bitcoin ne kadar? Bitcoin nasıl alınır ve nasıl kullanılır? Bitcoin doğru bir yatırım aracı mı? Avantajları ve dezavantajları ile işte Bitcoin (BTC) hakkında bilmeniz gereken her şey…
Bitcoin 2008 krizi sonrası Satoshi Nakamoto adlı kişi ya da kişiler tarafından deneysel olarak başlatılmış dijital para birimidir. Dolar ve Euro’ya alternatif olarak küresel piyasada yerini alan Bitcoin’in sembolü ฿, kısaltması ise BTC‘dir. 2009 yılında halka açık bir ağ olarak kullanılmaya başlanan Bitcoin, “1. nesil blockchain” olarak adlandırıldı. Çok kısa bir sürede günümüzün finansal düzenine karşı yükselişe geçmeyi başardı.
BİTCOİN NEDİR?
Satoshi Nakamoto rumuzlu bir kişi ya da ekibin yayınladığı doküman ile hayata geçen teknolojiyi yaratan kişinin veya kişilerin kimliği hala bir gizemdir. Bitcoin, geleneksel ödeme mekanizmalarından daha düşük işlem ücretleri vaat ediyor ve devlet tarafından verilen para birimlerinin aksine merkezi olmayan bir otorite tarafından işletiliyor.
Bitcoin’in tam olarak nasıl kategorize edileceği tartışmalı bir konudur. Bitcoin bir para birimi, bir değer deposu, bir ödeme ağı mı yoksa bir varlık sınıfı mı? Neyse ki, Bitcoin’in gerçekte ne olduğunu tanımlamak daha kolaydır: Bu bir yazılımdır.Bitcoin tamamen dijital bir fenomen, bir dizi protokol ve süreçtir.
Ayrıca kriptografi, kod oluşturma ve kırma bilimi yoluyla sanal para yaratma açısından yüzlerce denemenin en başarılısıdır. Bitcoin yüzlerce taklitçiye ilham vermiştir, ayrıca piyasa değeri ile en büyük kripto para birimi olmaya devam ediyor.
Bitcoin fiziksel olarak yoktur, tüm Bitcoin işlemleriyle birlikte bir kamu defteri üzerinde tutulan bakiyeler, herkesin şeffaf erişimine sahiptir. Bitcoinler, herhangi bir banka veya hükümet tarafından düzenlenmez veya desteklenmez. Buna ek olarak bireysel olarak bitcoinler de bir meta olarak değerli değildir. Yasal tüzüğü olmamasına rağmen, Bitcoin popülerlik konusunda yüksek bir grafik çiziyor. Aynı zamanda Bitcoin toplu bir şekilde ‘Altcoin’ olarak adlandırılan yüzlerce diğer sanal para biriminin başlatılmasını da tetikledi.
Blokzincir (Blockchain) Nedir?
Blokzinciri, Bitcoin ve diğer kripto paraların güvenli bir şekilde transfer edilmesine olanak sağlayan ayrıca işlem kayıtlarının saklanmasında kullanılan bir veritabanıdır. Şifrelenmiş, dağınık ve birbirine bağlı zincirlerden oluşur. Blockchain, eşler arası ağ ile bir cihazdan diğer cihaza direkt olarak bağlıdır ve böylece güncelliğini sürekli olarak korur. Verilerin bir daha değiştirilemeyecek ve silinmeyecek şekilde güvenli olarak kayıt altına alındığı blokzinciri, eklenen her blokla birlikte büyümesini sürdürür.
Bitcoin’i Anlamak
Bitcoin, Bitcoin’in kodunu çalıştıran ve blok zincirini saklayan bir bilgisayar veya düğüm koleksiyonudur. Bir blockchain, başka bir ifadeyle blok koleksiyonu olarak da düşünülebilir. Her blok ise bir işlem koleksiyonudur. Blockchain’i çalıştıran tüm bilgisayarlar aynı blok ve işlem listesine sahip olduğundan, yeni blokların yeni Bitcoin işlemleriyle dolu olduğu şeffaf bir şekilde görülebilir. Bu durum sayesinde, kimse sistemi kandıramaz. Bir Bitcoin düğümü çalıştığında, herkes bu işlemlerin canlı olarak gerçekleştiğini görebilir. Saldırı amaçlı bir hareket elde etmek için, kişinin Bitcoin’i oluşturan bilgi işlem gücünün %51’ini kullanması gerekir. Bitcoin’in şu anda 10.000’den fazla düğümü var ve bu sayı giderek artıyor, bu durum bu tür saldırıların gerçekleşme ihtimalini düşürür.
Bir saldırının gerçekleşmesi durumunda, Bitcoin düğümleri veya bilgisayarlarıyla Bitcoin ağına katılan insanlar, muhtemelen kötü aktörün saldırı için gösterdiği çabayı etkisiz hale getiren bir blok zincirine çatallanacaktır.
Bitcoin bir tür kripto para birimidir. Bitcoin tokenlerinin dengeleri, bunları oluşturmak için kullanılan matematiksel şifreleme algoritmasıyla bağlı uzun sayı ve harf dizileri olan genel ve özel “anahtarlar” kullanılarak tutulur. Genel anahtar (bir banka hesap numarasıyla karşılaştırılabilir), dünyaya yayınlanan ve başkalarının bitcoin gönderebileceği adres olarak işlev görür. Özel anahtar (ATM PIN’i ile karşılaştırılabilir), korumalı bir şifre anlamına gelir ve yalnızca Bitcoin iletimlerini yetkilendirmek için kullanılır. Bitcoin anahtarları, Bitcoin ticaretini kolaylaştıran ve kullanıcıların kripto paraların sahipliğini takip etmesini sağlayan dijital bir cihaz olan Bitcoin cüzdanı ile karıştırılmamalıdır. “Cüzdan” terimi, biraz yanıltıcıdır, çünkü Bitcoin’in merkezi olmayan doğası, asla bir cüzdanda değil, bir blok zincirinde depolandığı anlamına gelir.
Resmi Bitcoin Vakfı’na göre, “Bitcoin” kelimesi, kripto kavramına atıf için kullanıldığında büyük harfle yazılırken, para biriminin miktarına atıfta bulunurken “bitcoin” küçük harfle yazılır (örn. işlem gören 20 bitcoin). Bitcoin ayrıca daha önce de belirttiğimiz gibi “BTC” olarak kısaltılır.
Bitcoin Nasıl Çalışır?
Bitcoin, anında ödemeleri kolaylaştırmak için eşler arası teknolojiyi kullanan ilk dijital para birimlerinden biridir. Blockchain platformunda üretilebilecek maksimum Bitcoin miktarı 21 milyon adettir. Bitcoin üretim aşaması için madencilik tabiri kullanılır. Peki Bitcoin madenciliği nedir? Bitcoin madenciliği, blokchain sisteminin güvenliğini oluşturur. Bitcoin madenciliği sayesinde hem bitcoin üretimi sağlanır hem de blokzincir sisteminin sürekliliği tesis edilir. Yönetimsel bilgi işlem gücüne sahip olan ve Bitcoin ağına katılan bağımsız bireyler ve şirketler düğümlerden veya madencilerden oluşur. “Madenciler” (blok zincirindeki işlemleri işleyen insanlar), ödüller ve bitcoin’de ödenen işlem ücretleri ile motive edilir. Ödül kavramı burada yeni bitcoin’in serbest bırakılması durumudur. Bu madenciler, Bitcoin ağının güvenilirliğini sağlayan merkezi olmayan bir otorite olarak düşünülebilir. Yeni bitcoin, toplam bitcoin arzı 21 milyona yaklaşacak şekilde madencilere sabit, ancak periyodik olarak azalan bir oranda serbest bırakılıyor. Şu anda, henüz çıkarılmamış yaklaşık 3 milyon bitcoin var.
Madencilik, Blockchain’e katkıda bulunurken aynı zamanda ağ üzerindeki işlem kayıtlarını ekler ve doğrular. Blok zincirine bloklar eklemek için madenciler bunun karşılığında bitcoin ödülü alırlar. Blok ödülü 2009’da 50 yeni bitcoin idi ve şu anda 12.5 bitcoin.
11 Mayıs 2020 civarında bir sonraki yarılanma gerçekleşti ve her bir blok keşfi için ödül 6.25 bitcoin sahibi olundu. Bitcoin madenciliği için çeşitli donanımlar kullanılabilir, ancak bazıları diğerlerinden daha yüksek ödüller verir. Uygulamaya Özgü Tümleşik Devreler (ASIC) adı verilen bazı bilgisayar çipleri ve Grafik İşlem Birimleri (GPU) gibi daha gelişmiş işlem birimleri daha fazla ödül elde edebilir.
Bitcoin (ve benzer bir işlemle üretilen herhangi bir kripto para birimi) fiat para biriminden farklı çalışır; merkezi bankacılık sistemlerinde, para, fiyat istikrarını korumak amacıyla mallardaki büyümeyle eşleşen bir oranda serbest bırakılır. Ancak Bitcoin gibi merkezi olmayan bir sistemin, piyasaya sürülme oranı önceden bir algoritmaya göre belirlenir. Bitcoin madenciliği için genel bir ifade olarak, bitcoinlerin dolaşıma bırakıldığı süreç diyebiliriz. Aynı zamanda madencilik, yeni bir blok keşfetmek için hesaplamalı olarak zor bulmacaların çözülmesini gerektirir. Bu ayrıntılı madencilik işlemcileri “madencilik makineleri” olarak bilinir.
Bir bitcoin sekiz ondalık basamağa bölünebilir (bir bitcoinin 100 milyonda biri) ve bu en küçük birime Satoshi denir. Gerekirse ve madenciler değişikliği kabul ederse, Bitcoin sonunda daha da ondalık basamaklara bölünebilir hale getirilebilir.
Bitcoin Nasıl Başladı?
18 Ağustos 2008: bitcoin.org alan adı kaydedildi. Bugün bu alan adı “WhoisGuard Korumalı” dır, yani onu kaydeden kişinin kimliği bilinmemektedir.
31 Ekim 2008: Satoshi Nakamoto adını kullanan bir kişi veya grup metzdowd.com adresindeki ‘Cryptography Mailing List’ isimli kapalı bir mail grubunda duyuru yapıyor: “Tamamen eşler arası, güvenilir yeni bir elektronik nakit sistemi üzerinde çalışıyoruz.”
Makaleye http://www.bitcoin.org/bitcoin.pdf adresinden ulaşılabilir. Bu bağlantı sizi, bitcoin.org’da yayınlanan “Bitcoin: Eşler Arası Elektronik Nakit Sistemi” başlıklı teknik incelemeye götürecektir. Ayrıca makale, Bitcoin’in bugünkü işleyişi için önemli bilgileri sunuyor.
3 Ocak 2009: İlk Bitcoin bloğu çıkarıldı: Blok 0. Bu, “genesis bloğu” olarak da bilinir.
8 Ocak 2009: Bitcoin yazılımının ilk sürümü ‘Cryptography Mailing List’ isimli grupta açıklandı.
9 Ocak 2009: Blok 1 çıkarıldı ve Bitcoin madenciliği ciddi bir şekilde başladı.
Bitcoin’i Kim İcat Etti?
Kimse Bitcoin’i kimin icat ettiğini kesin olarak bilmiyor. Satoshi Nakamoto, 2008 yılında orijinal Bitcoin tanıtım belgesini çıkaran ve 2009 yılında yayımlanan orijinal Bitcoin yazılımı üzerinde çalışan kişi veya grupla ilişkili addır. O zamandan bu yana, bu takma adın arkasında kimlerin olabileceği hakkında fikirler ortaya atıldı. Ancak halen daha Satoshi’nin arkasındaki gerçek kimlik (veya kimlikler) belirsizliğini koruyor.
Satoshi’den Önce
Medya zaman zaman Satoshi Nakamoto’nun yalnız olduğuna inansa da, Bitcoin’i yaratan deha, bunu tek başına ve bir anda yapmadı. Tüm orijinal ve bilimsel keşifler, önceden var olan araştırmalar üzerine inşa edilmiştir. Bitcoin’in öncüleri elbette vardır: 1997’de icat edilen Adam Back’in Hashcash’i ve ardından Wei Dai’nin b-money’si gibi örnekler verilebilir. Bitcoin tanıtım belgesinin kendisi, Hashcash ve b-money’in yanı sıra çeşitli araştırma alanlarını kapsayan diğer çalışmalardan bahsediyor. Yukarıda adı geçen diğer projelerin arkasındaki bireylerin çoğunun Bitcoin yaratmada rol oynadığı tahmin ediliyor.
Satoshi Neden Anonimdir?
Bitcoin’in mucitinin kimliğini gizli tutmasının birkaç sebebi vardır. Birincisi ve en önemli sebebi gizlilik olabilir. Bitcoin popülerlik kazandıkça, dünya çapında bir fenomen haline geldi. Satoshi Nakamoto muhtemelen medyadan ve hükümetlerden büyük ilgi görecekti ve bu durumun yaşanmaması adına gizli kalmayı tercih etmiş olabilir.
Başka bir neden; Bitcoin’in mevcut bankacılık ve para sistemlerinde büyük bozulmaya ve aksaklıklara yol açabilecek potansiyeliye sahip olmasıdır. Bitcoin’in kitlesel olarak kabul görmesi ile, ulusların egemen fiat para birimlerini aşabilir. Mevcut para birimine yönelik bu tehdit, hükümetleri Bitcoin’in yaratıcısına karşı yasal yollara başvurmaya sevk edebilir.
Diğer neden ise güvenlik. Sadece 2009’a baktığımızda, 32.489 blok çıkarıldı; o zaman blok başına 50 BTC ödül oranı vardı. 2009’daki toplam ödeme 1.624.500 BTC idi ve 25 Ekim 2019 itibariyle bu ödül 13.9 milyar dolar değerine ulaşmış durumda. Buradan, 2009’da sadece Satoshi ve birkaç kişinin madencilik yaptığı ve BTC’nin zulasının çoğuna sahip oldukları sonucuna varılabilir. Bu kadar Bitcoin’e sahip olan biri ya da birileri suçluların hedefi olabilir.
Her ne kadar Bitcoin mucidi, gasp kaynaklı transferleri izlenebilir hale getirmek için önlemler almış olsa da, anonim kalmak Satoshi’nin maruz kalacağı tehlikeleri sınırlaması için iyi bir yoldur.
Bitcoin’i Ödeme Aracı Olarak Kullanmak
Bitcoin’i kullanmak için sanal cüzdan oluşturmak gerekiyor. Bu sanal cüzdanınızı cep telefonunuzda veya bilgisayarınızda oluşturabilirsiniz. Ayrıca internet üzerinde bulunan web servislerinden de yararlanabilirsiniz. İstediğiniz kadar cüzdan oluşturabilirsiniz bunun için bir sınırlandırma bulunmuyor. Cüzdanınızı oluştururken özel bilgilerinizi paylaşmanıza da gerek yok. Oluşturacağınız bu sanal cüzdan sayesinde para alabilir, para gönderebilir ve hatta alışveriş dahi yapabilirsiniz. Bitcoinler, satılan ürünler veya sunulan hizmetler için bir ödeme aracı olarak kabul edilebilir. İşlemler QR kodları ve dokunmatik ekran uygulamaları aracılığıyla gerekli donanım terminali veya cüzdan adresi ile gerçekleştirilebilir. Bir işletme, bu ödeme seçeneğini kredi kartları, PayPal vb. sunduğu diğer ödeme araçlarına ekleyerek kolayca bitcoin şeklinde kabul edebilir.
Sıcak Cüzdan Nedir?
Sıcak cüzdan, bir kripto para birimi sahibinin token almasını ve göndermesini sağlayan bir araçtır. Geleneksel para birimlerinin aksine, kripto para birimini güvende tutmak için kullanılabilecek özel bankalar veya fiziksel cüzdanlar yoktur. Kripto para cüzdanları, bu varlıkları saklamak ve korumak için yaygın olarak kullanılan araçlardır ve birçok farklı formda ve çeşitte gelirler.
En popüler kripto para cüzdan türlerinden birine sıcak cüzdan denir. Sıcak cüzdan ve soğuk cüzdan arasındaki fark, sıcak cüzdanların internete bağlı olması, soğuk cüzdanların olmamasıdır.
Kağıt Cüzdan Nedir?
Kağıt cüzdan, bitcoin depolamak için çevrimdışı bir mekanizmadır. Fiat para biriminden farklı olarak, bir bitcoin veya diğer kripto para birimlerinin fiziksel temsili yoktur. Daha ziyade, dijital tokenleri saklamak için kullanılan “cüzdanlar” genellikle işlemler yapıldığında blockchain defterinde güncellemeleri kolaylaştırmaya yardımcı olan yazılım programlarıdır. Kağıt cüzdanlar, İnternet’ten ayrı olarak çalıştıkları için “sıcak cüzdanlar” dan farklıdır. Bununla birlikte, hala fiziksel bitcoin depolamazlar; bu cüzdanların “kağıt” kalitesi öncelikle kripto para birimi sahibine erişim yöntemini ifade eder.
Kağıt cüzdanlar özellikle bitcoinin ilk yıllarında popülerdi. Son yıllarda, kripto para birimi kullanıcıları varlıklarını korumanın diğer yöntemlerini keşfetme eğilimindeler.
Bitcoin Yatırımları
Dijital para biriminin geleceğinin olduğuna inanan birçok Bitcoin destekçisi var. Bitcoin’i onaylayanların çoğu, dünyanın dört bir yanındaki işlemler için çok daha hızlı ve düşük ücretli olduğu için ödeme sistemini kolaylaştırdığına inanıyor. Herhangi bir hükümet veya merkez bankası tarafından desteklenmese de, bitcoin geleneksel para birimleriyle değiştirilebiliyor. Aslında birçok yönüyle potansiyel yatırımcıları, döviz oyunlarıyla ilgilenen kişileri ve ticaretle uğraşan kimseleri cezbetmektedir. Gerçekten de, Bitcoin gibi dijital para birimlerinin büyümesinin başlıca nedenlerinden biri, ulusal fiat parasına ve altın gibi geleneksel emtialara alternatif olarak hareket edebilmeleridir.
Mart 2014’te IRS (ABD’nin gelir idaresi alanında faaliyet gösteren devlet dairesi), bitcoinler de dahil olmak üzere tüm sanal para birimlerinin para birimi yerine mülk olarak vergilendirileceğini belirtti. Sermaye olarak tutulan bitcoinlerden elde edilen kazançlar veya kayıplar sermaye kazancı veya zararı olarak gerçekleşirken, stok olarak tutulan bitcoinler normal kazanç veya kayıplara neden olabilir.
Diğer varlıklarda olduğu gibi, düşük alım ve yüksek satış prensibi bitcoinler için geçerlidir. Para birimine sahip olmanın en popüler yolu, bir Bitcoin borsasından satın almaktır, ancak bitcoin kazanmak ve sahip olmak için başka birçok yol vardır.
Bitcoin’in Değerini Kim Belirliyor?
Bitcoin’in değeri tamamen arz talep ilişkisine göre değişir. Çünkü dolaşımdaki Bitcoin sayısı sınırlandırılmıştır. Kriptopara alım satım platformları birbirine ya da bir merkeze bağlı değildir. Her platform üzerinde Bitcoin fiyatı bağımsız olarak oluşur. Bitcoin’in fiyatını belirleyen unsur da işte burada başlar; insanlar Bitcoin almaya başladıkları zaman -dolaşımdaki Bitcoin miktarının sınırlı olmasından dolayı- değeri artmaya başlar, satmaya başladıklarında ise değeri düşüşe geçer.
Bitcoin Yatırımının Riskleri
Bitcoin normal bir özsermaye yatırımı olarak tasarlanmamış olmasına rağmen (hiçbir hisse ihraç edilmemiştir), bazı spekülatif yatırımcılar Mayıs 2011’de ve yine Kasım 2013’te hızla takdir edildikten sonra dijital paraya yöneldi. Bu nedenle, birçok insan bir yatırım aracı olarak değil, yatırım değeri için bitcoin satın alıyor.
Bununla birlikte, Bitcoin de çeşitli doğal riskler taşıyor. Birçok yatırımcı uyarısı, Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), Finansal Endüstri Düzenleme Kurumu (FINRA), Tüketici Mali Koruma Bürosu (CFPB) ve diğer kuruluşlar tarafından yayınlanmıştır.
Sanal para kavramı hala yenidir ve geleneksel yatırımlarla karşılaştırıldığında Bitcoin, uzun vadeli bir geçmişe veya onu destekleyecek güvenilirlik geçmişine sahip değildir. Ancak artan popülaritesi ile bitcoinler her gün daha güvenilir hale geliyor. Bitcoin ve blockchain şirketlerini inşa eden ve yatırım yapan Digital Currency Group CEO’su Barry Silbert, “Bu, yapabileceğiniz en yüksek riskli, en yüksek getirili yatırımdır.” ifadelerini kullanıyor.
Bitcoin Kullanma Riski
Bitcoinler hükümet para birimine rakiptir ve karaborsa işlemleri, kara para aklama, yasadışı faaliyetler veya vergi kaçakçılığı için kullanılabilir. Sonuç olarak, hükümetler bitcoinlerin kullanımını ve satışını düzenlemeye, kısıtlamaya veya yasaklamaya çalışabilir ve bazı ülkelerde halen daha kullanımı yasaktır. Diğer ülkeler ise çeşitli kurallar getirmiş durumdalar. Örneğin, 2015 yılında New York Finansal Hizmetler Departmanı, sermaye rezervlerini korumak için bitcoin alım, satım, transfer veya depolama ile uğraşan şirketlerin 10.000 ABD Doları veya daha yüksek olan işlemlerin kaydedilmesi ve raporlanması gerektiğini açıkladı.
Bitcoinler (ve diğer sanal para birimleri) hakkında resmi bir düzenlemenin olmaması, uzun ömürlülük, likidite ve evrensellik hakkında soruları gündeme getiriyor.
Bitcoinlerin Güvenlik Riski
Bitcoin sahibi olan ve kullanan çoğu birey, madencilik işlemleri ile tokenlerini edinmiyor. Bitcoin borsaları olarak bilinen bir dizi popüler çevrimiçi pazardan Bitcoin ve diğer dijital para birimleri alıp satıyorlar. Bitcoin alışverişleri tamamen dijitaldir ve herhangi bir sanal sistemde olduğu gibi, bilgisayar korsanları, kötü amaçlı yazılımlar ve işletim hataları nedeniyle risk altındadır. Bir hırsız bir Bitcoin sahibinin bilgisayar sabit diskine erişir ve özel şifreleme anahtarını çalarsa, çalınan Bitcoin’leri başka bir hesaba aktarabilir. (Kullanıcılar bunu ancak bitcoinler internete bağlı olmayan bir bilgisayarda depolanmışsa önleyebilir. ) Hackerlar ayrıca Bitcoin borsalarını da hedefleyerek binlerce hesaba ve bitcoinlerin depolandığı dijital cüzdanlara erişebilirler. Özellikle kötü şöhretli bir hack olayı 2014 yılında Mt. Japonya’da bir Bitcoin borsası olan Gox, milyonlarca dolarlık bitcoin çalındıktan sonra kapanmaya zorlandı.
Tüm Bitcoin işlemlerinin kalıcı ve geri döndürülemez olduğunu bilmek gerekir. Bu durum nakit para ile uğraşmak gibidir: Bitcoin ile yapılan herhangi bir işlem, yalnızca onları alan kişi parayı iade ederse tersine çevrilebilir. Banka veya kredi kartı durumunda olduğu gibi üçüncü taraf veya ödeme işlemcisi yoktur. Bu nedenle bir sorun olduğunda koruma veya itiraz kaynağı yoktur.
Sigorta Riski
Bazı yatırımlar, Menkul Kıymetler Yatırımcıları Koruma Kurumu aracılığıyla sigortalanmaktadır. Normal banka hesapları, yargı yetkisine bağlı olarak belirli bir miktara kadar Federal Mevduat Sigorta Şirketi (FDIC) aracılığıyla sigortalanır. Genel olarak, Bitcoin borsaları ve Bitcoin hesapları herhangi bir federal veya hükümet programı tarafından sigortalanmaz. 2019’da ana bayi ve ticaret platformu SFOX, Bitcoin yatırımcılarına FDIC sigortası sağlayabileceğini açıkladı, ancak bu durum sadece nakit içeren işlemler için geçerli.
Bitcoin Dolandırıcılığı Riski
Bitcoin, sahipleri doğrulamak ve işlemleri kaydetmek için özel anahtar şifrelemesini kullanırken, sahtekarlar ve dolandırıcılar sahte bitcoin satmaya çalışabilir. Örneğin, Temmuz 2013’te SEC, Bitcoin ile ilgili Ponzi şemasının bir operatörüne karşı yasal işlem başlattı. Bir başka yaygın dolandırıcılık biçimi olan Bitcoin fiyat manipülasyonu vakaları da belgelenmiştir.
Market Riski
Herhangi bir yatırımda olduğu gibi, Bitcoin değerleri de dalgalanabilir. Gerçekten de, zaman zaman Bitcoin fiyatta ciddi dalgalanmalar gördü. Bitcoin, borsalarda yüksek hacimli alım ve satıma tabi olarak, yüksek hassasiyete sahiptir. CFPB’ye göre, 2013 yılında tek bir günde bitcoinlerin fiyatı %61 düştü, 2014 yılında bir günlük fiyat düşüş rekoru %80’lik bir oranla kırıldı.
Daha az insan Bitcoin’i para birimi olarak kabul etmeye başlarsa, bu dijital birimler değer kaybedebilir ve değersiz hale gelebilir. Bitcoin’in değer kaybetmesi, bazı yalan haberler sayesinde de yaşanabilir. Gerçekten de, 2017 sonu ve 2018 başında kripto para birimi fiyatı tüm zamanların en yüksek seviyesinden düştüğünde “Bitcoin balonu” nun patladığına dair spekülasyonlar vardı.
Bitcoin Çatalları
Bitcoin piyasaya sürüldüğünden bu yana, madenciler ve geliştiriciler arasındaki anlaşmazlıkların kripto para birimi topluluğunun büyük ölçekli bölünmelerine yol açtığı sayısız örnek oldu. Bu vakaların bazılarında, Bitcoin kullanıcıları ve madencileri grupları, Bitcoin ağının kendisinin protokolünü değiştirdi. Bu işlem “çatallama” olarak bilinir ve genellikle yeni bir adla yeni bir Bitcoin türü oluşturulmasıyla sonuçlanır. Bu bölünme, yeni bir coinin, kesin bir bölünme noktasına kadar Bitcoin ile işlem geçmişini paylaştığı ve yeni bir token yaratıldığı sert bir çatal olabilir. Sert çatallar sonucu yaratılan kripto para birimlerinin örnekleri arasında Bitcoin Cash (Ağustos 2017’de oluşturuldu), Bitcoin Gold (Ekim 2017’de oluşturuldu) ve Bitcoin SV (Kasım 2017’de oluşturuldu) yer alıyor. “Yumuşak çatal”, önceki sistem kurallarıyla hala uyumlu olan bir protokol değişikliğidir. Bitcoinin toplam blok boyutunu artırması yumuşak çatala örnek olarak gösterilebilir.
Bitcoin Kullanmanın Avantajları
Enflasyon riski düşük: Bitcoin sistemi, sonu olan bir sistemdir. Tasarımı sayesinde üretilebilecek Bitcoin sayısı 21 milyon ile sınırlıdır. Bu durum Bitcoin’in enflasyon riskini çok fazla düşürmektedir.
Çökme riski düşük: Bitcoin sistemi herhangi bir hükümete veya merkeze bağlı değildir böylece çökme riski oldukça düşüktür.
Güvenli, basit ve ucuz: Bitcoin teknolojisi Peer to Peer (P2P) sistemiyle; yani hiç bir aracı olmadan direkt olarak eşler arası çalışır. Para transferlerinin geleneksel yöntemlerine kıyasla daha güvenli, daha ucuz ve daha hızlı olması Bitcoin’in sağladığı önemli bir avantajdır.
Taşıması kolay: Küçük bir hafıza kartında milyarlarca dolar değerindeki Bitcoin’i taşıyabilirsiniz.
İzi sürülemez: İzinin sürülememesi bazı durumlarda avantaj sağlasa da dezavantaj oluşturduğu durumlar da mevcuttur. Bitcoin sisteminizdeki mali kaynağınızın ne kadar olduğu hiçkimse tarafından bilinemez ve takip edilemez.
Bitcoin Kullanmanın Dezavantajları
İzi sürülemez: Bitcoin’in bu özelliği tehlikeli durumlara da dönüşebilir. İzinin sürülemez olması, suçların rahat rahat işlenebilmesine olanak sağlayabilir. Şu anda bazı hükümetlerin Bitcoin’i bir para birimi olarak kabul etmemelerinin en büyük sebebi ise budur.
Kaybetmesi kolay: Bitcoin sisteminde, kaybettiğiz bitcoinleri ya da ele geçirilen Bitcoin cüzdanınızı geri almak için yapabileceğiniz bir şey yok. Bunun önüne geçebilmek için izleyebileceğiniz en iyi yöntem, Bitcoinlerinizi internet bağlantısı olmayan harddisklerde saklamak olacaktır.
Alıp satmak zor: Taşıdığı risklerden dolayı Bitcoinlerinizi bir ürün satın alır gibi alamıyorsunuz. Bitcoin satın almak veya bitcoinleriniz satmak için birçok servis bulunuyor ancak bunu gerçekleştirmek o kadar da kolay değil.
Harcama alanı darlığı: Bitcoin sisteminin ödeme aracı olarak kullanıldığı çok fazla alan yok. Şu anda Bitcoin sahibi olmaktaki en büyük amaç ise yatırım yapmak.
Değişken: Bitcoin’in değer grafiğine baktığımızda herkesin aklından Bitcoin yatırımı yapmak geçebilir ancak Bitcoin değeri nasıl hızla yükseldiyse düşme riski de o kadar fazladır. Dolayısıyla yapılacak olan yatırımların dengeli ve düşünerek yapılması gerekmektedir.
Altcoin Nedir?
Bitcoin’e alternatif olarak üretilen kripto para birimleridir. Altcoin’ler, Bitcoin’den daha az popülerdir.Bitcoin’e göre daha hızlı işlem onayı yapmak ve kripto para dünyasını geliştirmek, dijital para piyasasını hareketlendirmek, yani dolaşım hacmini artırmak amaçlı ortaya çıkarılmıştır. İlk altcoin Namecoin’dir.
Popüler Altcoinler Nelerdir?
Dijital paraların altını Bitcoin, gümüşü Litecoin, petrolü ise Ethereum’dur.
Litecoin: Transfer işlemi Bitcoin’e göre daha hızlı gerçekleştirilir.
Ripple: Ripple hem bir ödeme ağı hem de kripto para çeşididir. Her bir alım satım işlemi 4 saniye sürmektedir. Ethereum’da bu işlem 2 dakikadan fazla, Bitcoin’de bir saatten fazla, geleneksel işlemlerde ise günler sürmektedir. Ayrıca Ripple’da dakikada 1500 işlem gerçekleştirilebilir.
Ethereum: Yazılımcılar için akıllı sözleşmeler oluşturma imkanı veren platformdur. Bitcoin’den sonra en fazla Pazar hacmine sahip kripto paradır. ICO’lar için yani borsaya açılmadan önce ön talep toplayan koin’ler için bağış ve talepler çoğunlukla Ethereum ile alınmaktadır.
