Zcash tıpkı bitcoin gibi açık kaynak kodlu ve merkeziyetsiz bir kripto para birimidir. Bitcoin’in anonim özelliğinin yanısıra Monero ve ZCash gibi kripto para birimleri gizlilik açısından oldukça üst düzey algoritmalara sahiplerdir. Bu yazımızda sizlere ZEC çalışma prensibi ve nasıl satın alınabileceği hakkında bilgiler vereceğiz.
Zcash (ZEC) Para Birimi Nedir?
Kripto para birimleri ile ilgili çoğu konuşma genellikle Bitcoin ile başlar ve biter. Ancak orijinal kripto para biriminin ciddi dezavantajları var. Yüksek işlem ücretlerine ek olarak, Bitcoin temel bir gizlilik kusuruna sahiptir. Halka açık ve şeffaf bir blockchain fikri çekici bir fikirdir, ancak modern gizlilik kavramlarına meydan okur. Finansal işlemlerin halka açık bir şekilde yayınlanması kullanıcılar için kolayca sorunlara neden olabilir. Örneğin, blockchain’deki vergiyle ilgili genel bir işlem, kullanıcının kişisel verilerini ortaya çıkarabilir. Benzer şekilde, kamu blok zincirlerinde mevcut olan özel işle ilgili işlemler de sorun yaratabilir.
Zcash’in Kurucusu ve CEO’su Zooko Wilcox,yaptığı açıklamalarda “Zcash, halka açık bir blockchain’de özel işlemlere (ve genellikle özel verilere) izin veren yeni bir blok zincir ve kripto para birimidir. Bu, küresel bir blockchain kullanırken bile işletmelerin, tüketicilerin ve yeni uygulamaların işlemlerinin ayrıntılarını kimin göreceğini kontrol etmelerini sağlar. ”
Zcash, Bitcoin’in kusurlarına yanıt olarak geliştirilen gizlilik odaklı bir blok zincir ve kripto para birimidir. Bitcoin ile aynı algoritmayı kullanır, ancak yarı şeffaf işlemeyi etkinleştirerek geliştirir. Basit bir deyişle, bu, daha incelikli bir uygulama için Bitcoin’in blok zincirinin radikal şeffaflığından kaçındığı anlamına gelir. Bu uygulamada, kullanıcı işlem verileri seçici olarak ortaya konmaktadır.
Zcash’i Anlamak
Zcash’in genel prensiplerinden biri de kişisel gizliliğin yanında şirket gizliliğinin de oldukça önemli olduğunu vurgulayan bir hedefe sahip olmasıdır. Zcash’in gizlilik odaklı kodu vasıtasıyla kullanan kullanıcılar kendi özel verilerini kontrol edebilme şansına sahip olabiliyor. Zcash’in bu gizlilik özelliği ile çeşitli alanlarda büyük bir güven bağı sağlanabilir.
ZEC’in piyasaya sürülme tarihi 2016 yılının ekim ayında gerçekleşmiştir. ZEC piyasaya adım atmadan önce büyük çaplı araştırma ve geliştirmeler yapıldı. Hatta ve hatta gizliliği hatsafhada tutmak amaçlı hacker ve uzman bilim insanları projede yer aldı. Zcash’in kökleri 1980’lerde geliştirilen Zerocoin’dedir. Şu anda John Hopkins Üniversitesi’nde profesör olan; ancak o zamanlar kurumda yüksek lisans öğrencisi Matthew Green tarafından geliştirilmiştir. Zerocoin, blockchain işlemlerini gerçekleştirmek için sıfır bilgi kanıtı (zero-knowledge proof) olarak adlandırılan yeni, özel bir matematiksel teknik kullandı. Kanıtlar, işlem merkeziyetsiz bir defterde görünse bile işlemin içeriğinin anonim kalmasını sağladı.
Ancak Zerocoin’in de birkaç dezavantajı vardı. Zcash teknik incelemesinde ana hatlarıyla verilmiştir. Birincisi, hesaplamalarının CPU yoğunluklu doğasıydı. Gerekli maliyetler büyüklük sıralarına göre Bitcoin’dekilerden daha yüksektir ve normal ölçekte çalışan bir Bitcoin ağını ciddi şekilde vergilendirebilir. İkincisi, Zerocoin uygulaması sınırlı işlevsellik sağlamıştır. Kullanıcılar, sistemde tanımlanan sabit değerleri iletmekle sınırlıydı. Ayrıca, sistem yerel bir kripto para birimine sahip değildi ve meta verileri (işlem tutarı ve tarihi gibi) kamu defterlerinden gizlemedi.
ZCash, kısa ve doğrulanması kolay zero-knowledge proof (sıfır bilgi kanıtı) olan zk-SNARK kullanarak Zerocoin’in eksikliklerini giderdiğini iddia ediyor. Proof, işlemin içeriğini gerçekten ifşa etmeden gerçekleşmesini sağlar. Esasen, anonimlikten ödün vermeden Bitcoin gereksinimlerini karşılar.
Zcash’in bir başka önemli özelliği, tokenlerinin mantarlanabilirliğidir. Bu, bir işlem sistemindeki tüm tarafların, işlem geçmişine bakılmaksızın ZCash tokenlerine eşit muamele ettiği anlamına gelir. Halka açık blok zincirlerinde, bu özellikler imkansızdır, çünkü işlem geçmişine bağlı olarak belirli bir partiden tokenları kara listeye almak mümkün olabilir. Bu bağlamda, Zcash bugünkü paraya benzemektedir. İşlem geçmişlerinin hesaplanması zor olduğundan, kağıt dolarlara belirli mülklerden ayrım yapmak zordur.
Zcash (ZEC) Uygulamaları
Kripto para birimlerinin şeffaf ve merkezi olmayan doğası tüketiciler için birden fazla uygulamaya sahipken, finansal ekosistemde kullanımları birtakım sorunlar yaratmaktadır. Tamamen şeffaf bir pazar işletmek imkansız. Piyasa pozisyonlarını ve bakiyeleri içeren işlemler halka açık olsaydı, sistemi rakipler arasında oynamak oldukça kolay olurdu. Başka bir sonuç, oranlarında logaritmik bir artış olacak ve bu da piyasadaki değişikliklerin çılgınca bir temposuyla sonuçlanacaktır. Yüksek frekanslı alım satım nedeniyle meydana gelen ani çökmeler halihazırda gösterildiğinden, bu gelişmeler piyasaların genel sağlığı için zararlı olabilir.
Bu amaçla Zcash, “sıfır bilgi güvenlik katmanı (zero-knowledge security layer)” veya ZSL adı verilen yeni bir dağıtılmış defter türü geliştirdiğini iddia ediyor. ZSL, gelişmiş işlevsellik için mevcut blok zincirinin üzerine istiflenebilir. Finansal piyasalarda kullanılabilecek yarı şeffaf işlemleri destekler. Bu tür işlemler verileri seçici bir şekilde ortaya çıkarmayı mümkün kılar. Örneğin, kamu blok zincirleri için bir işlemin tarihi ve saati gibi gerekli verileri açıklayabilirler, ancak işlem yapan tarafların kimliği ve ilgili tutarlar gibi kritik ayrıntıları ortaya çıkarmazlar. Finansal güç merkezi JPMorgan Inc. (JPM), Zcash ile teknolojisini kurumsal kullanıma hazır dağıtılmış bir defter ve akıllı sözleşme platformu olan Quorum için kullanmak üzere bir ortaklık imzaladı.
Zcash’in bir diğer önemli uygulaması tüketici verilerinin korunmasında yatar. Halka açık bir blockchain üzerindeki finansal işlemler şeffaftır ve bu nedenle aracılar tarafından manipülasyona daha az duyarlıdır. Ancak böyle bir şeffaflık kendi problemleriyle birlikte gelir. Örneğin, işlemlerle ilgili tüm finansal bilgileri tamamen şeffaf hale getirir. Ethereum’un strateji başkanı Samuel Cassatt, bir röportajda zero-knowledge proof kullanmanın kullanıcıların bir işlemin içeriğini göstermeden anlamalarına izin verdiğini açıkladı. Örneğin, kullanıcıların içeriğini genel bir blockchain’de göstermeden faturalarını ödemelerini sağlar. Kullanıcının, ödenen toplam tutar ve kesintiler gibi ayrıntıları göstermeden vergi ödemeleri yaptığını göstermek için de kullanılabilir.
Piyasalarda Zcash
Zcash’in genesis bloğu ilk olarak 28 Ekim 2016 tarihinde çıkarıldı ve o zamandan beri ticarete açık. Şu anda Huobi, Binance ve Winklevoss ‘Gemini borsası gibi popüler kripto para borsalarında işlem yapmak için kullanılabilir. Lansmanı sırasında fiyatı 4.293.37$ olarak belirlendi. Ancak fiyatı iki ay içinde % 98.8 düşerek 49$ ‘ı gördü. Kripto para birimi fiyatlarındaki ve değerlerindeki artış Zcash için iyi oldu ve 2017’de, fiyatı %1.108 oranında arttı.
Ancak Zcash ileride parlak bir geleceğe sahip olabilir. Sektör ortaklıklarına ek olarak, Zcash yatırımcılardan güvenoyu aldı. 2018 yılının başlarında, Grayscale Investments, 2025’te 60.000 dolarlık bir fiyat hedefi öngördü. Yazının sahibi Matthew Beck, bu olumlu tahmininin iki temel sebebini belirledi. Birincisi Zcash’in Bitcoin ile benzerliği. Beck’e göre, ZCash ve Bitcoin arasındaki ekonomik modellerde benzerlik, gelecekte Bitcoin gibi bir değer deposu haline gelebileceği anlamına geliyor. Zcash’in gelecekteki büyümesinin ikinci nedeni gizliliğe verdiği önemdir. Beck, bunun ZCash’i bir offshore yatırım aracı olmaya uygun hale getirdiğini belirtiyor. Beck’e göre bu yükselişin üçüncü nedeni Zcash’in mantarlanabilirliğidir.
Beck, “ZEC’nin kaynağı veya önceden kullanımı hakkında bilgi eksikliği genellikle Zcash Ağı’nın bir özelliği olarak kabul edildiğinden, tüm ZEC’leri kabul etme maliyetleri aynıdır.” diyor.
Zcash, paraya özgü haberlerin çoğundan etkilenmemiş gibi görünüyor. Tek istisnalardan biri, Mayıs 2018’de Gemini’nin dijital parayı yakında listeleyeceği haberine göre fiyatın bir günden kısa bir sürede %40’ın üzerine çıkmasıyla meydana geldi.
Zcash (ZEC) Ekibi Kimlerden Oluşuyor?
Zcash ekibi, dünyanın dört bir yanından gelen bilim insanlarının, mühendislerin, tasarımcıların ve iş profesyonellerinin bir karışımı niteliğinde. Özgeçmişleri MIT, Johns Hopkins ve Tel Aviv Üniversitesi’dir. Zcash Kurucusu ve CEO’su Zilko Wilcox‘un söylediği gibi:
“Zcash türünün ilk protokolü. Yıllarca süren bilimsel araştırmaların, ileri mühendislik ve gayretli güvenlik çalışmalarının ürünü… Zcash topluluğunu bizimle denemeye, benimsemeye, bir düğümü yönetmeye ve büyüyen arkadaş canlısı topluluğa katılmaya teşvik ediyoruz. Zcash para birimi, topluluk ağı ve geliştirici destekli kripto para birimidir; aktif katılımınız ağı güçlendirir. ”
Zcash için kalabalık satış veya ICO yoktu, aksine Naval Ravikant (Melek listesi kurucusu), Roger Ver (erken Bitcoin yatırımcısı), Erik Voorhees (Shapeshift kurucusu), Barry Silbert (Dijital Para Kurulu kurucusu) ve Fred Ehrsam (Coinbase’in kurucusu) gibi ünlü bireylerden özel yatırımlar yapıldı.
Kripto para Birimi Zcash’in Yol Haritası
Zcash ekibi şu anda Sapling sürümünün ikinci ve üçüncü versiyonları üzerinde çalışıyor. Sapling, daha iyi performans, sıfır bilgi geçirmez donanımın işlem imzası donanımından ayrılması ve geliştirilmiş korumalı anahtarlar gibi korumalı işlemler için geliştirmelere odaklanmıştır.
Kripto para piyasası gizlilik paralarıyla dolu. Ancak Zcash’in en büyük rakibi Monero. Monero, size anonimlik sağlamak için RingCT ve Ring Signature kullanıyor. Diğer popüler gizlilik kripto para birimleri arasında Dash, PIVX ve ZCoin bulunur. Her token özel işlemlere kendine özgü bir şekilde yaklaşıyor.
Zcash (ZEC) Satış Noktaları
Çoğu büyük borsada ZEC satın alabilirsiniz. Binance, kripto parayı BTC ve ETH ile bir ticaret çifti olarak listeler. Coinbase, Kraken, Gemini ve Bittrex’in hepsi ZEC için USD kabul ediyor.
Kripto Para Birimi ZEC Nerede Saklanır?
En güvenli, kullanımı olan cüzdan seçeneğiniz, Linux komut satırı istemcisi zcashd’dir. Bununla birlikte, bu cüzdanı yalnızca bilgisayarlarda ve komut satırı arabirimleriyle ilgili deneyiminiz varsa kullanmalısınız.
Zcash Foundation ayrıca Linux, Windows ve Mac işletim sistemleri için bir masaüstü cüzdanı yayınladı. Ek olarak, Jaxx ve Exodus da ZEC’yi desteklemektedir. Donanım cüzdanlarını tercih ediyorsanız, şanslısınız demektir. Ledger ve Trezor’un ikisi de ZEC desteğine sahip.
Zcash: Sonuç
Google ve Facebook gibi şirketler verilerimizden çok kârlı işletmeler üretti. Bir gizlilik aktivisti olan Max Schrems, Facebook’un üzerinde bir tez belgesi için sahip olduğu bilgileri istedi ve 57 kategoride 1.200 sayfalık bir karakter profili aldı.
Dışarıda bir veri dünyası var ve çoğu insan nasıl çalıştığını ya da onlara karşı nasıl kullanıldığını bilmiyor. Zcash gibi sıfır bilgili kanıtlar ve projeler sizi eski kurumların düşüncesinden korurken, aynı makamların bugünkü kurallara ve yönetmeliklere bir şekilde uymalarını sağlıyor.
Gizlilik odaklı kripto paralar ve Zcash ve zk-SNARKS gibi yeni güvenlik katmanları vaadi, giderek merkezileştirilmiş ve veri odaklı bir dünyada önemli ve çoğu zaman gözden kaçan önemli ihtiyaçların bir hatırlatıcısıdır.
Zcash, Bitcoin’in gizlilik kusurlarının üstesinden gelmek için geliştirilmiş bir blok zincir ve kripto para birimidir. İşlemleri doğrulamak için sıfır bilgi kanıtları kullandığından Zcash’in blockchain’i, blockchain teknolojisinin faydalarını gizlilikle birleştiren sistemlerle ilgilenen işletmeler ve büyük kuruluşlar için pratik bir yardımcı programa sahiptir.
Kripto paralara ve diğer İlk Para Tekliflerine (“ICO”) yatırım yapmak oldukça riskli ve spekülatiftir ve bu makale kripto paralara veya diğer ICO’lara yatırım yapma önerisi değildir. Her bireyin durumu benzersiz olduğundan, herhangi bir finansal karar vermeden önce her zaman bir uzmana danışılmalıdır.