Ethereum, kurucusu Vitalik Buterin’in Kuzey Amerika Bitcoin Konferansı’nda tanıtımını yaptığı bir sistemdir. Genellikle altcoin olarak bilinse de aslında blockchain teknolojisinin gelişmesini ve daha fazla alanda kullanılmasını amaçlayan yenilikçi bir sanal para birimidir.
Ethereum’un Amacı
Ethereum yerine kısaca, güç kaynağı anlamına gelen Ether (ETH) de kullanılabilir. Ortaya çıkış amacı Bitcoin’in bağlı olduğu blockchain sistemi üzerinde kullanıcıların yeni yazılımları oluşturmasını sağlamaktadır. Ethereum’un kullanıcılara bu özgürlüğü sağlaması ile bir çok altcoin ortaya çıkmıştır.
Ethereum sistemi ile amaçlanan, kişisel veriler gibi bilgilerin üçüncü şahıslar tarafından depolanmasını ve farklı amaçlar için kullanılmasını engellemektir. İnternetten yaptığımız bütün işlemler (alışveriş, banka işlemleri, sosyal medya kullanımımız, internet geçmişimiz vb.) veriler halinde data banklarda kayıt altına alınmaktadır. Bu bilgilerin hangi amaçlar doğrultusunda kullanılacağı konusu ise tam bir bilinmezliktir.
Ethereum sistemi ile bu işlemler tamamen dağınık ve anonim bir şekilde bir çok farklı cihaz üzerinde saklanmaktadır. Böylece bu bilgilere erişim imkansız bir hale gelir ve bütün bir interneti merkezsiz bir platforma çevirir. Bu merkezsiz sistem içerisinde yer alacak yazılımların üretilebilmesi için Ehereum, Ether kripto para biriminin yakıt olarak kullanılmasını amaçlar.
Ethereum sadece bir platform değil, aynı zamanda blockchain üzerinde çalışan bir programlama dilidir. Geliştiricilerin dağıtılmış uygulamalar oluşturmasına ve yayınlamasına yardımcı olur.
Ethereum’u Anlamak
Ethereum üzerinde çalışan uygulamalar platforma özgü bir şifreleme simgesinde çalıştırılır. 2014 yılında, Ethereum, için bir ön satış başlatılmıştı. Ether, Ethereum platformunda hareket etmek için bir araç gibidir ve çoğunlukla Ethereum içinde uygulama geliştirmek ve çalıştırmak isteyen geliştiriciler tarafından kullanılır.
Ether iki amaç için yaygın olarak kullanılır: diğer kripto para birimleri gibi dijital para birimi değişimi olarak işlem görür. İkinci amaç ise, Ethereum içinde uygulamaları çalıştırmak ve hatta bu işten para kazanmaktır.
Ethereum, hemen her şeyi kodlamak, güvence altına almak ve ticaret yapmak için kullanılabilir. Ethereum’un çevresindeki büyük projelerden biri, Microsoft’un “Kurumsal müşteriler ve geliştiricilerin tek tıklamayla bulut tabanlı bir blockchain geliştirici ortamına sahip olmaları için Microsoft Azure’da Hizmet Olarak Ethereum Blockchain (EBaaS)” sunan ConsenSys ile olan ortaklığıdır.
2016 yılında Ethereum iki ayrı blok zincirine ayrıldı: Ethereum ve Ethereum Classic. Kötü niyetli kimseler, Ethereum’un yazılım platformundan kaynaklanan bir dizi akıllı sözleşme olan DAO’da toplanan 50 milyon dolardan fazla fon çaldı. Yeni Ethereum, daha fazla kötü amaçlı yazılım saldırısına karşı korunmayı amaçlayan orijinal yazılımdan sert bir çataldı. Eylül 2019 itibarıyla, Ethereum, sadece Bitcoin’in arkasındaki piyasadaki en büyük ikinci sanal para birimi haline geldi.
Ethereum Akıllı Sözleşmesi Nedir?
Akıllı sözleşme, para, içerik, mülk, paylaşım veya değerli bir şeyin alışverişini kolaylaştırabilecek bir bilgisayar kodunu tanımlamak için kullanılan terimdir. Akıllı sözleşme blockchain üzerinde çalışırken, belirli koşullar karşılandığında otomatik olarak çalışan bir bilgisayar programı gibi olur. Akıllı sözleşmeler blockchain’de çalıştığı için, sansür, kesinti, sahtekarlık veya üçüncü taraf müdahalesi olasılığı olmadan tam olarak programlandığı gibi çalışırlar.
Tüm blok zincirleri kod işleme yeteneğine sahip olsa da, çoğu ciddi şekilde sınırlıdır. Ancak bu durum ethereum’da farklıdır. Bir dizi sınırlı işlem vermek yerine, ethereum geliştiricilerin istedikleri işlemleri yaratmalarına izin verir. Bu durum, geliştiricilerin daha önce gördüğümüz her şeyin ötesine geçen binlerce farklı uygulama oluşturabileceği anlamına geliyor.
Ethereum Sanal Makinesi
Ethereum’un temel yeniliği olan Ethereum Virtual Machine (EVM), ethereum ağında çalışan bir Turing yazılımıdır. Yeterli zaman ve bellek verilen programlama dilinden bağımsız olarak herkesin herhangi bir programı çalıştırmasını sağlar. Ethereum Sanal Makinesi, blockchain uygulamaları oluşturma işlemini hiç olmadığı kadar kolay ve verimli hale getiriyor. Her yeni uygulama için tamamen orijinal bir blok zinciri oluşturmak yerine, tek bir platformda potansiyel olarak binlerce farklı uygulamanın geliştirilmesini sağlıyor.
Bitcoin vs. Ethereum: Genel Bakış
Ethereum ağının kripto para birimi olan Ether (ETH), muhtemelen Bitcoin’den sonra en popüler ikinci dijital sanal paradır. Gerçekten de, piyasa değerine göre ikinci en büyük kripto para birimi olan Ether ile BTC arasındaki karşılaştırmalar çok doğaldır.
Ether ve Bitcoin birçok yönden benzerdir. Her biri çevrimiçi borsalarla ticareti yapılan ve çeşitli kripto para cüzdanlarında saklanan dijital bir para birimidir. Bu coinlerin her ikisi de merkezi olmayan, yani bir merkez bankası veya başka bir otorite tarafından düzenlenmeyen dijital para birimleridir. Her ikisi de blockchain olarak bilinen dağıtılmış defter teknolojisini kullanır. Bununla birlikte, piyasa değeri açısından en popüler iki kripto para birimi arasında da çok önemli farklılıklar da vardır. Aşağıda, bitcoin ve ether arasındaki benzerlik ve farklılıklara daha yakından bakacağız.
Bitcoin ile Arasındaki Temel Farklılıklar
Bitcoin, herhangi bir hükümetin veya şirketin kontrolü dışında faaliyet gösteren radikal olarak yeni bir dijital para biçiminin ortaya çıkmasına işaret etti. Zamanla insanlar, blockchain’in başka amaçlar için kullanılabileceğini fark etmeye başladı.
Ethereum, sadece merkezi olmayan bir ödeme ağını korumak için değil, aynı zamanda daha dayanıklı merkezi olmayan finansal sözleşmeleri ve uygulamaları güçlendirmek için kullanılabilecek bilgisayar kodunu saklamak için blockchain teknolojisini kullanmayı önerdi. Ethereum uygulamaları ve sözleşmeleri, Ethereum ağının para birimi olan ether tarafından desteklenmektedir.
Ether, Bitcoin ile rekabet etmek yerine tamamlamayı amaçladı, ancak yine de kripto para birimi borsalarında bir rakip olarak ortaya çıktı. Hem Bitcoin hem de Ethereum ağları dağıtılmış defterler ve kriptografi prensibi ile güçlendirilirken, ikisi teknik olarak birçok yönden farklıdır. Örneğin, Ethereum ağındaki işlemler yürütülebilir kod içerebilirken, Bitcoin ağ işlemlerine yapıştırılan veriler genel olarak yalnızca not tutmak içindir. Diğer farklılıklar arasında blok süresi (bir eter işlemi bitcoin dakikalarına kıyasla saniye cinsinden onaylanır) ve üzerinde çalıştıkları algoritmalar farklıdır. Bitcoin SHA-256 kullanırken Ethereum ethash kullanır. Daha da önemlisi, Bitcoin ve Ethereum ağları genel hedefleri bakımından farklıdır. Bitcoin ulusal para birimlerine alternatif olarak oluşturulmuş ve bu nedenle bir değişim aracı ve bir değer deposu olmayı amaç edinmiştir. Ethereum, değişmez, programlı sözleşmeleri ve uygulamaları kendi para birimi üzerinden kolaylaştırmak için bir platform olarak tasarlandı.
BTC ve ETH’nin her ikisi de dijital para birimleridir, ancak etherin birincil amacı kendisini alternatif bir para sistemi olarak kurmak değil, Ethereum akıllı sözleşmesinin ve merkezi olmayan uygulama (dapp) platformunun işleyişini kolaylaştırmak ve para kazanmaktır.
Ethereum, Bitcoin ağını destekleyen bir blockchain için başka bir kullanım örneğidir ve teorik olarak Bitcoin ile gerçekten rekabet etmemelidir. Bununla birlikte, etherin popülaritesi onu, özellikle traderların bakış açısından dolayı tüm kripto para birimleriyle rekabete itti. 2015’in ortalarından bu yana tarihinin çoğunda, ether piyasa değeri ile en iyi kripto para sıralamasında bitcoin’in gerisinde kaldı. Bununla birlikte, ether ekosisteminin Bitcoin’den çok daha küçük olduğunu akılda tutmak önemlidir. Bu durumu şu şekilde açıklayabiliriz: Ocak 2020’den itibaren, etherin piyasa değeri 16 milyar doların biraz altındayken, bitcoin 147 milyar dolardı. Bu sayı yaklaşık 10 katına tekamül etmektedir.
Ethereum, Bitcoin’e Rakip Olabilir Mi?
Bitcoin kripto para piyasasında en çok işlem gören para birimidir. Kısa bir süre içerisinde Ethereum’a gösterilen değerin ve ilginin artma sebebi, Bitcoin blok zincirinden daha yenilikçi olması olabilir. Bu durum Ethereum Bitcoin’e rakip olabilir mi sorusunu akıllara getirmiştir. Ethereum kurucusu Vitalik Buterin ise bu konuda şöyle söylemektedir:
“Eğer kripto paralar ile dünyada bulunan değerli kaynakları karşılaştırıyorsak ve Bitcoin’i ALTIN, Litecoin’i GÜMÜŞ olarak kabul ediyorsak, Ethereum PETROL’dür. Çünkü Ethereum’un altında yatan teknoloji dünyanın internet sistemindeki enerji kaynağı olacaktır. Dünyada petrol nasıl bir çok sektör ve teknolojide kullanılıyorsa Ethereum teknolojisi için de aynı şey geçerlidir. Bu nedenle biz Ether’i ‘kripto yakıt’ olarak adlandırıyoruz. Ethereum platformunun ihtiyaç duyduğu enerji Ether (ETH) ile sağlanacak.”
Buterin’in açıklamalarına göre Ethereum’un Bitcoin ile rakip olmak gibi bir amacı yok. Ethereum kurucu ekibin Bitcoin çıktığı ilk dönemlerden itibaren blockchain ve Bitcoin geliştiricileri arasında yer almaktadır.
Ethereum Madenciliği Nasıl Yapılır?
Madencilik tıpkı Bitcoin’de olduğu gibi bu sistemin süreklilik ve güvenliği için önem arz eden bir faktördür. sistem gereksinimi, Bitcoin madenciliğinde özel üretim cihazlar ile karşılanan sistem gereksinimi; Ethereum madenciliğinin herkes tarafından yapılabilmesi için ekran kartı (GPU) ile karşılanmaktadır. Madenci sayısının artması, Ethereum madenciliğinde de günden güne kazancın azalmasına neden olmaktadır. Öte yandan Ethereum madenciliği doğrudan Ethereum fiyatı ile de ilişkilidir. Fiyat yükseldikçe madenci ilgisi de artmaktadır.
Ethereum Nasıl Üretilir?
Ethereum üretimi Bitcoin üretimiyle aynı yöntem gibi görünsede bazı küçük farklılıklar vardır. Bu farklılıklar Ethereum üretimini daha avantajlı hale getirmektedir.
Ethereum üretimi için öncelikle bir Ethereum cüzdanı oluşturmanız gerekmektedir. Gerekli programları yükledikten sonra üretime başlayabilirsiniz. Bireysel olarak üretebileceğiniz gibi bir havuza dahil olarak da üretim yapabilirsiniz. Havuza dahil olmak üretiminizi arttıracaktır. Ethereum üretimi için yüksek işlemcili cihazlara ihtiyacınız yoktur. Üretim ekran kartı (GPU) üzerinden yapılmaktadır.
Ethereum Platformunun Faydaları Nelerdir?
Ether para birimini elde etmek Bitcoin’den daha hızlıdır ve dolaşımda Bitcoin’den çok daha fazla eter birimi vardır. Merkezi olmayan uygulamalar blockchain üzerinde çalıştığından, blok zincirinin tüm özelliklerinden yararlanırlar.
Değişmezlik: Üçüncü bir taraf veri üzerinde hiçbir değişiklik yapamaz.
Yolsuzluk ve kurcalamaya karşı koruma: Uygulamalar, fikir birliği ilkesi etrafında oluşturulmuş ve sansürü imkansız kılan bir ağa dayanmaktadır.
Güvenli: Merkezi bir arıza noktası bulunmayan ve kriptografi kullanılarak güvenli hale getirilen uygulamalar, saldırı saldırılarına ve hileli faaliyetlere karşı iyi korunur.
Sıfır kesinti süresi: Uygulamalar asla kapanmaz ve hiçbir zaman kapatılamaz.
Şu anda, dünyanın dört bir yanındaki binlerce geliştirici, Ethereum’a uygulamalar geliştiriyor ve bugün birçoğunu kullanabileceğiniz yeni uygulamalar geliştiriliyor:
- ETH veya diğer varlıklarla ucuz, anında ödeme yapmanızı sağlayan kripto para cüzdanları
- Borç almanızı, vermenizi veya dijital varlıklarınızı yatırım için kullanmanızı sağlayan finansal uygulamalar
- Dijital varlıkları takas etmenize, hatta gerçek dünyadaki olaylar hakkında “öngörüleri takas etmenize” izin veren merkezi olmayan pazarlar
- Oyun içi varlıklara sahip olduğunuz ve hatta gerçek para kazanabileceğiniz oyunlar
- Ve çok daha fazlası
Ethereum ve Altcoin’lerin İlişkisi
Bir çok yeni yazılımın oluşturulmasına uygun bir ortam sağlayan Ethereum, sonradan ortaya çıkan bir çok yeni coinin de işlem gördüğü bir sistemdir. Yeni bir coini piyasaya sürmek için ICO adı verilen İlk Para Teklif’lerinin, henüz piyasaya sürülmeden önce kitlesel olarak fon topladıkları sistemde, fonlar Ethereum sisteminin para değeri olan Ether ile yapılmaktadır. Böylece Ethereum sistemi dolaşıma yeni kripto para birimlerinin girmesini sağlayan bir sistem görevi görmektedir. Birçok kişi tarafından güvenilmez görülen ICO’larda bir çok kez dolandırıcılık vakaları yaşanmıştır
Ethereum Enterprise Alliance’ın Tanımı
Şubat 2017’de başlatılan Ethereum Enterprise Alliance (veya eea), şirket düzeyinde teknoloji olarak Ethereum üzerinde çalışmak için start-up’ları, Fortune 500 şirketlerini, teknoloji satıcılarını, akademisyenleri ve Ethereum konu uzmanlarını bir araya getiriyor.
İttifak, Ethereum blockchain teknolojisi en iyi uygulamalarını, standartlarını ve referanslarını oluşturmayı, tanıtmayı ve desteklemeyi hedefliyor.
